Meh 8, 2020
Bydd casgliad o lyfrau byr a bachog gan awduron o Gymru ar gael i’w lawrlwytho am ddim yr haf hwn.
O stori garu i gariad at gŵn anhygoel, ac o heriau rhedeg eithafol i fyd coll, mae Cyngor Llyfrau Cymru wedi trefnu bod y pedwar teitl diweddaraf yn y gyfres boblogaidd Stori Sydyn ar gael fel e-lyfrau mewn cydweithrediad â chyhoeddwyr y gyfres, y Lolfa a Rily.
Ac am gyfnod o un mis yn unig rhwng 8 Mehefin ac 8 Gorffennaf 2020, bydd modd eu lawrlwytho yn rhad ac am ddim oddi ar blatfform digidol newydd amam.cymru.
Ymhlith yr awduron mae’r anturiaethwr eithafol Huw Jack Brassington, yr awdur Cynan Llwyd, y newyddiadurwr a’r darlithydd Ifan Morgan Jones, a’r awdur a newyddiadurwraig Alison Stokes.
Nod y cynllun Stori Sydyn/Quick Reads yw annog darllen yng Nghymru trwy gyfrwng teitlau byrion, gafaelgar sydd hefyd ar gael fel llyfrau clawr meddal o siopau llyfrau ac o wefan gwales.com am £1 yr un, neu drwy lyfrgelloedd.
Dywedodd Angharad Wyn Sinclair, Rheolwr Cynlluniau Hyrwyddo Darllen gyda’r Cyngor Llyfrau: “O ganlyniad i gyfyngiadau Covid-19, rydyn ni am y tro cyntaf yn cynnig llyfrau Stori Sydyn am ddim am gyfnod o fis fel e-lyfrau. Mae’r teitlau yma’n benthyg eu hunain yn berffaith i’r cyfnod anarferol hwn. Maen nhw’n dal ein dychymyg ac yn ein tywys i fyd arall, ond maen nhw’n ddigon byr i’w darllen mewn diwrnod neu eu codi’n achlysurol a’u mwynhau un bennod ar y tro. Beth sydd hefyd yn arbennig am y llyfrau Stori Sydyn yw eu bod yn addas ar gyfer ystod eang o ddarllenwyr yn ogystal â phobl sy’n llai tebygol o godi llyfr fel arfer.”
Dan ofal Cyngor Llyfrau Cymru, caiff cynllun Stori Sydyn/Quick Reads ei gefnogi’n ariannol gan Lywodraeth Cymru er mwyn sicrhau bod deunydd gwreiddiol ar gael yn y Gymraeg a’r Saesneg sydd o ddiddordeb i gynulleidfa yng Nghymru.
Dywedodd y Gweinidog Addysg, Kirsty Williams “Rwy’n falch iawn bod Cyngor Llyfrau Cymru yn darparu’r teitlau hyn yn ddigidol ac am ddim yng ngoleuni’r pandemig cyfredol. P’un a yw’r rhain yn cael eu defnyddio fel ffordd o gefnogi dysgu, neu ddim ond fel ffordd o ddianc rhag realiti bob dydd, gall darllen fod yn rym pwerus, yn enwedig yn yr amseroedd rhyfedd a chythryblus hyn..
“Rhan o’n Cenhadaeth Genedlaethol yw darparu sgiliau llythrennedd lefel uchel i bob dysgwr sy’n ffurfio sylfeini pob dysgu ac y gellir eu trosglwyddo i fywyd pob dydd a byd gwaith. Bydd llythrennedd, rhifedd a chymhwysedd digidol yn sgiliau trawsgwricwlaidd gorfodol o fewn Cwricwlwm Cymru 2022.”
O’r pedwar teitl sy’n cael eu cyhoeddi eleni, mae dau yn Gymraeg a dau yn Saesneg, gydag un llyfr ffuglen ac un ffeithiol yn y naill iaith a’r llall.
Herio i’r Eithaf – Huw Jack Brassington (Y Lolfa). Mae Huw Jack Brassington yn herio’i gorff a’i feddwl i’r eithaf mewn rasys anhygoel o anodd ar draws y byd, fel y 47 Copa, y Pioneer a’r Coast to Coast. Mae ei stori’n mynd â ni i fyd triathlon, rhedeg a seiclo, ac mae’n dysgu gwersi caled ar hyd y daith.
Pobl Fel Ni – Cynan Llwyd (Y Lolfa). Mae digwyddiadau’r nofel yn ymestyn dros gyfnod o tua 24 awr mewn dinas yng Nghymru yn y dyfodol agos, gydag agweddau a rhethreg hiliol, gwleidyddiaeth asgell dde a sefyllfa economaidd fregus yn gefnlen. Mae’n dilyn hanes Nathan a Sadia, sy’n gariadon, wrth iddyn nhw fynychu cyngerdd. Yn ystod y cyngerdd daw ffrwydrad ac mae’r ddau’n cael eu gwahanu.
Hidden Depths – Ifan Morgan Jones (Rily). Mae Rees wedi bod yn rhedeg i ffwrdd ar hyd ei oes. Ond pan wêl mai ffaith yn hytrach na ffuglen yw chwedl o’i blentyndod, mae’n cael ei dynnu’n ddyfnach i fyd cudd sy’n datgelu gwirionedd cythryblus – nid yn unig am ei bresennol, ond am ei orffennol hefyd. Mae’r dewis yn glir: dal yn ôl neu aros ac ymladd.
Dogs for Life – Alison Stokes (Rily). Yn aml, ein cŵn yw’n ffrindiau gorau ac maen nhw’n rhannu cwlwm arbennig gyda ni. Ond beth petai’ch ci yn fwy nag anifail anwes yn unig? Mae’r llyfr yma yn rhannu straeon am anifeiliaid sydd â swyddi pwysig iawn i’w gwneud, ac yn dangos sut mae rhai anifeiliaid anhygoel yn newid bywydau’r bodau dynol sy’n eu caru.
Bydd y teitlau ar gael i’w lawrlwytho am ddim o blatfform amam.cymru rhwng 8 Mehefin ac 8 Gorffennaf, gyda chopïau clawr meddal ar gael i’w prynu am £1 o siopau llyfrau ar hyd a lled Cymru neu o wefan gwales.com y Cyngor Llyfrau.
Gellir benthyg detholiad eang o lyfrau Stori Sydyn o lyfrgelloedd hefyd, naill ai fel e-lyfrau neu gopïau caled pan fyddan nhw’n ail gychwyn eu gwasanaeth.
Mai 22, 2020
Bydd enillwyr gwobrau llenyddiaeth plant a phobl ifanc Tir na n-Og yn cael eu cyhoeddi ym mis Gorffennaf 2020.
Bydd dewis y beirniaid ar gyfer y llyfr gorau yn Saesneg gyda chefndir Cymreig dilys yn cael ei ddatgelu ar y BBC Radio Wales Arts Show am 6.30yh nos Wener 3 Gorffennaf 2020.
Caiff y cyfrolau buddugol yn y categorïau Cymraeg ar gyfer oedrannau cynradd ac uwchradd eu cyhoeddi ar raglen gylchgrawn Heno ar S4C am 7yh nos Wener 10 Gorffennaf 2020.
Dan ofal Cyngor Llyfrau Cymru, mae’r seremonïau gwobrwyo blynyddol fel arfer yn cael eu cynnal ym mis Mai, ar lwyfan Eisteddfod Genedlaethol yr Urdd ac yn ystod cynhadledd llyfrgellwyr CILIP Cymru, sy’n noddi’r gwobrau.
Eleni, bu’n rhaid gwneud trefniadau o’r newydd ar gyfer cyhoeddi’r enillwyr ar y radio a’r teledu oherwydd pandemig y coronafeirws.
Dywedodd Helen Jones, Pennaeth Llyfrau Plant a Hyrwyddo Darllen Cyngor Llyfrau Cymru: “Rydym wrth ein bodd bod Heno ar S4C a’r BBC Radio Wales Arts Show wedi camu i’r adwy i gynnig platfform uchel ei broffil i anrhydeddu enillwyr gwobrau Tir na n-Og 2020. Mae’r gwobrau blynyddol hyn yn amlygu safon uchel llenyddiaeth i blant a phobl ifanc yng Nghymru a thu hwnt.”
Cafodd y rhestr fer ar gyfer gwobrau Tir na n-Og 2020 ei datgelu ym mis Mawrth, gyda dau gategori ar gyfer llyfrau Cymraeg, ac un wobr ar gyfer y llyfr gorau yn Saesneg â chefndir Cymreig dilys.
Rhestr Fer Gymraeg (Cynradd)
Y Ddinas Uchel – Huw Aaron (Atebol)
Genod Gwych a Merched Medrus – Medi Jones-Jackson (Y Lolfa)
Pobol Drws Nesaf – Manon Steffan Ros a Jac Jones (Y Lolfa)
Rhestr Fer Gymraeg (Uwchradd)
Byw yn fy Nghroen – Gol. Sioned Erin Hughes (Y Lolfa)
Tom – Cynan Llwyd (Y Lolfa)
Madi – Dewi Wyn Williams (Atebol)
Rhestr Fer Saesneg
The Secret Dragon – Ed Clarke (Puffin)
Max Kowalski Didn’t Mean It – Susie Day (Puffin)
Storm Hound – Claire Fayers (Macmillan Children’s Books)
Where Magic Hides – Cat Weatherill (Gomer)
Gellid prynu’r teitlau ar restr fer Tir na n-Og drwy siopau llyfrau lleol sy’n cynnig gwasanaeth postio, drwy wefan gwales.com y Cyngor Llyfrau a llyfrwerthwyr ar-lein eraill.
Gwybodaeth bellach am restr fer Gwobrau Tir na n-Og 2020
Bydd yr enillwyr yn derbyn gwobr ariannol o £1,000 yr un ynghyd â cherdd wedi’i chomisiynu a’i darlunio’n arbennig i ddathlu eu llwyddiant.
Bardd Plant Cymru Gruffudd Owen sy’n cyfansoddi’r cerddi Cymraeg, â’r Children’s Laureate Wales Eloise Williams yn gofalu am y gerdd Saesneg.
Mai 19, 2020
Mae hunangofiant yr awdur arobryn Matt Haig am ei brofiad o iselder wedi’i gyfieithu i’r Gymraeg fel rhan o gynllun arloesol Darllen yn Well – Llyfrau ar Bresgripsiwn ar gyfer iechyd meddwl.
Mae Reasons to Stay Alive gan Matt Haig, sydd i’w weld yn gyson ar restrau’r gwerthwyr gorau, ymhlith y cyfrolau hunangymorth diweddaraf i’w cyhoeddi yn y Gymraeg i helpu pobl i reoli cyflyrau iechyd meddwl cyffredin neu i ddelio â theimladau a phrofiadau anodd.
Yn ystod Wythnos Ymwybyddiaeth Iechyd Meddwl, mae’r teitlau newydd eraill yn y gyfres Darllen yn Well – Llyfrau ar Bresgripsiwn ar gyfer iechyd meddwl yn cynnwys Ymwybyddiaeth Ofalgar: Canllaw Pen-tennyn (A Mindfulness Guide for the Frazzled) gan Ruby Wax, Llawlyfr ar gyfer Dolur Calon (A Manual for Heartache) gan Cathy Rentzenbrink a Rheoli Straen (Stress Control) gan Jim White.
Erbyn hyn, mae cyfanswm o 20 o deitlau iechyd meddwl ar y rhestr Gymraeg ac, am y tro cyntaf, bydd nifer fawr o’r llyfrau hefyd ar gael fel e-lyfr.
The Reading Agency sydd wedi datblygu’r cynllun mewn partneriaeth â llyfrgelloedd cyhoeddus ar draws Cymru a Lloegr, gyda Chyngor Llyfrau Cymru’n sicrhau bod detholiad o’r llyfrau ar gael yn y Gymraeg diolch i gyllid gan Lywodraeth Cymru.
Dywedodd Prif Weithredwr Cyngor Llyfrau Cymru, Helgard Krause: “Mae gofalu am ein hiechyd meddwl yn hanfodol ac mae hynny’n fwy perthnasol ar hyn o bryd nag erioed o’r blaen, gyda mwy a mwy ohonom yn troi at lyfrau yn ystod y cyfnod heriol hwn. Beth sy’n wych am y cynllun Darllen yn Well – Llyfrau ar Bresgripsiwn ar gyfer iechyd meddwl yw fod y llyfrau i gyd wedi’u dewis a’u hargymell gan arbenigwyr yn y maes, ac mae’n hollbwysig sicrhau bod y deunydd hynod werthfawr hwn ar gael yn y Gymraeg.”
Dywedodd Debbie Hicks MBE, Cyfarwyddwr Creadigol gyda The Reading Agency: “Bydd un ymhob pedwar ohonom ni yn wynebu problem iechyd meddwl rhywbryd yn ein bywydau. Mae cyhoeddi’r teitlau newydd yma’n amserol iawn ac rydym wrth ein bodd bod rhagor o siaradwyr Cymraeg yn cael mynediad at rym darllen i ddeall a rheoli eu lles a’u hiechyd meddwl. Rydym yn falch o fod yn gweithio gyda Chyngor Llyfrau Cymru a llyfrgelloedd cyhoeddus i sicrhau bod llyfrau Darllen yn Well ar gael yng Nghymru, gan sicrhau bod y cynllun yn cyrraedd hyd yn oed mwy o bobl yn y Gymraeg a’r Saesneg.”
Un sydd wedi cael budd o’r cynllun Darllen yn Well – Llyfrau ar Bresgripsiwn ar gyfer iechyd meddwl yw’r awdur llyfrau plant Sharon Marie Jones, sy’n byw gydag iselder ers 2014, â’r cyflwr wedi dwysáu yn dilyn marwolaeth ei mab Ned mewn damwain car yn 2016.
“Mae’r llyfrau wedi bod yn help i mi ddeall yn well y salwch meddwl sydd wedi effeithio arna i,” meddai Sharon. “Mae un yn benodol – Llythyrau Adferiad – ar ffurf llythyrau gan bobl sydd wedi dioddef efo iselder. Dydi o ddim yn ateb ond mae’n un o’r pethau sy’n gallu helpu.”
Mae teitlau’r cynllun Darllen yn Well – Llyfrau ar Bresgripsiwn ar gyfer iechyd meddwl ar gael i’w benthyg am ddim o lyfrgelloedd cyhoeddus pan fyddan nhw’n ailagor, neu drwy fynd at wefannau llyfrgelloedd am ganllawiau ar lawrlwytho’r e-lyfrau.
Dywedodd Nia Gruffydd, Rheolwr Llyfrgelloedd Gwynedd: “Rydym wedi gweld galw mawr am y llyfrau Darllen yn Well – Llyfrau ar Bresgripsiwn ar gyfer iechyd meddwl trwy lyfrgelloedd Cymru, ac mae nifer y llyfrau sydd wedi cael eu benthyg hyd yma yn brawf o hynny. Beth sy’n arbennig o braf yw y gall pawb fenthyg y llyfrau hyn yn rhad ac am ddim a heb unrhyw rwystr trwy eu llyfrgell leol. Mae’n hanfodol bod y llyfrau hyn ar gael yn y Gymraeg, gan alluogi ein defnyddwyr i ddarllen am bynciau sydd mor bwysig a phersonol iddyn nhw yn eu mamiaith.”
Gall gweithwyr proffesiynol ym maes iechyd neu ofal cymdeithasol hefyd argymell y llyfrau ar bresgripsiwn fel rhan o driniaeth unigolyn, neu gellir eu prynu drwy siopau llyfrau, gwales.com a gwefannau eraill.
Mae’r cynllun Darllen yn Well – Llyfrau ar Bresgripsiwn hefyd yn cynnwys detholiad eang o lyfrau hunangymorth ar gyfer pobl â dementia a’u gofalwyr, ac mae rhestr lawn o’r teitlau i’w chael ar wefan Darllen yn Well.
Mai 7, 2020
Mae cyfres o sesiynau celf i blant gan un o brif gartwnwyr Cymru wedi cael eu gwylio dros 30,000 o weithiau ers eu lansio ar-lein ar ddechrau’r cyfnod o gau ysgolion oherwydd Coronafeirws.
Mae cyfres o sesiynau celf i blant gan un o brif gartwnwyr Cymru wedi cael eu gwylio dros 30,000 o weithiau ers eu lansio ar-lein ar ddechrau’r cyfnod o gau ysgolion oherwydd Coronafeirws.
Partneriaeth yw’r Criw Celf rhwng dau o gylchgronau plant Cymru sef Cip a Mellten, y darlunydd Huw Aaron, Urdd Gobaith Cymru a Chyngor Llyfrau Cymru.
Bob prynhawn am 3 o’r gloch, mae Huw Aaron yn cynnal sesiwn fyw neu’n llwytho fideo newydd i fyny i YouTube sy’n dangos i blant sut mae arlunio lluniau dwl neu gartŵns, a sut mae dweud stori trwy luniau.
Nawr bydd pob fideo ar gael mewn un lle, sef gwefan yr Urdd, fydd hefyd yn cynnig llwyth o weithgareddau ar eu tudalennau urdd.cymru/criw.
Mae Huw yn gosod her ddyddiol i blant ac yn creu taflenni gweithgaredd yn gysylltiedig â’r fideos fel eu bod yn gallu parhau i ddatblygu eu sgiliau oddi ar lein.
Cafodd y gwasanaeth cyfrwng Cymraeg ei lansio ddydd Llun 23 Mawrth 2020 yn sgil penderfyniad Llywodraeth Cymru i gau ysgolion dros dro oherwydd y pandemig.
Erbyn hyn, mae dros 30 o fideos wedi’u rhannu ar-lein yn rhad ac am ddim, a’r rheiny wedi’u gwylio dros 30,000 o weithiau hyd yma.
Wrth drafod ei sianel Criw Celf, dywedodd Huw Aaron: “Fel cartwnydd ac arlunydd llyfrau plant, dwi wedi dysgu ambell i beth am sut i dynnu llun, ac o’n i’n meddwl y bydde fe’n hwyl i rannu peth o hyn gyda chynulleidfa ehangach. Mae’r fideos byr dyddiol yma yn gyfle i blant (a’u rhieni!) gael joio gweithgaredd hwyliog trwy gyfrwng y Gymraeg, a gobeithio dysgu ambell i sgil newydd ar yr un pryd.
“Mae’r ymateb wedi bod yn hyfryd ac yn galonogol dros ben – gyda llawer yn ymuno i arlunio ac i rannu eu gwaith yn falch ar y cyfryngau cymdeithasol. Felly codwch bensil a darn o bapur, ac ymunwch gyda’r #criwcelf – beth bynnag eich oed!”
Caiff y sesiynau dyddiol (Llun-Gwener) eu noddi gan Urdd Gobaith Cymru a Chyngor Llyfrau Cymru.
Dywedodd Pennaeth Grantiau’r Cyngor Llyfrau, Arwel Jones: “Yn y cyfnod cythryblus hwn, mae angen meddwl yn ddychmygus am sut mae diddanu – ac addysgu – plant gartref. Mae dawn darlunio ac afiaith Huw yn denu cynulleidfa’n ddyddiol ac rydyn ni’n ddiolchgar iawn iddo am greu cynnwys o safon uchel sy’n cael ei werthfawrogi gan blant, rhieni a gofalwyr fel ei gilydd. Mae cynnwys digidol o’r fath yn arbennig o bwysig ar adeg pan nad yw’n bosib argraffu cylchgronau traddodiadol fel Mellten a Cip.”
Mae’r gwaith hefyd yn ffurfio rhan o adnoddau ar-lein yr Urdd ac yn cael eu rhannu ar gyfryngau cymdeithasol eraill y mudiad a’r Cyngor Llyfrau.
Meddai Mari Williams, Rheolwr Cyfathrebu’r Urdd: “Mae Huw Aaron eisoes yn cyfrannu’n fywiog i gylchgronau’r Urdd ac rydyn ni wrth ein boddau yn gallu cefnogi’r gweithdai digidol yma sydd ar gael yn rhad ac am ddim i unrhyw un. Maen nhw’n adnodd gwych ac yn amlwg yn denu ac yn diddanu plant bach a mawr dros y cyfnod yma.”
Bydd Huw Aaron yn parhau i gynnal sesiynau byw Criw Celf ar YouTube am rai wythnosau eto ac fe fydd modd gwylio pob un o’i fideos o hyn ymlaen ar wefan yr Urdd urdd.cymru/criw.
Mai 4, 2020
Pa wasanaeth a gynigir? Swyddogion Gwerthu Mae Swyddogion Gwerthu y Cyngor yn teithio trwy Gymru gyfan yn ymweld â Llyfrgelloedd Cymru er mwyn dangos y llyfrau diweddaraf sydd ar gael ac i gasglu archebion. Mae gan ein swyddogion y profiad a’r wybodaeth leol i...