Llwyfan i Iechyd Meddwl ar Ddiwrnod y Llyfr

Chwef 19, 2020

Ydy llyfrau yn gallu helpu i leddfu problemau iechyd meddwl? Dyna’r cwestiwn a gaiff sylw eleni yn nigwyddiad blynyddol Diwrnod y Llyfr sy’n cael ei drefnu gan Gyngor Llyfrau Cymru.

Yn Venue Cymru yn Llandudno ddydd Iau 5 Mawrth 2020, bydd panel o chwech arbenigwr yn trafod manteision ‘bibliotherapi’ lle caiff llyfrau hunangymorth eu defnyddio i gefnogi iechyd meddwl a lles.

Mae ystod eang o lyfrau i’w cael fel rhan o gynllun Darllen yn Well – Llyfrau ar Bresgripsiwn, sy’n cyhoeddi cyfresi o lyfrau defnyddiol yn cefnogi iechyd a lles ar amrywiaeth o bynciau gan gynnwys iechyd meddwl a dementia.

Asiantaeth The Reading Agency sy’n gyfrifol am y cynllun ar draws Prydain mewn partneriaeth â llyfrgelloedd cyhoeddus ar draws Cymru a Lloegr, gyda Chyngor Llyfrau Cymru’n sicrhau bod detholiad o’r llyfrau ar gael yn Gymraeg yn ogystal â’r Saesneg.

Mae’r cynllun Darllen yn Well – Llyfrau ar Bresgripsiwn ar gyfer iechyd meddwl yn cynnig gwybodaeth a chymorth defnyddiol ar gyfer rheoli cyflyrau iechyd meddwl cyffredin, neu ddelio â theimladau a phrofiadau anodd.

Mae rhai llyfrau hefyd yn cynnwys straeon personol gan bobl sy’n byw gyda rhywun ag anghenion iechyd meddwl neu’n gofalu amdano.

Y golygydd a’r adolygydd llyfrau Bethan Mair sy’n cadeirio’r drafodaeth banel ar Ddiwrnod y Llyfr.

“Llyfrau yw fy mywyd”, meddai Bethan “ond mae fy mywyd hefyd wedi cynnwys cyfnodau o iselder a gorbryder difrifol. Dyw hi ddim bob amser yn hawdd siarad am y pethau hyn, ac mae hynny’n fwy anodd fyth pan ydych chi wedi arfer gwisgo mwgwd ‘popeth-yn-iawn’ ar gyfer y cyhoedd. Ond mae gwybod nad ydych chi ar eich pen eich hun, a bod pobl eraill wedi dioddef fel chi, ac wedi dod drwyddi, yn gallu bod yn gysur mawr.

“Mae hunan-wella’n elfen bwysig o bob triniaeth iechyd meddwl,” ychwanegodd hi “ac eto, rhaid cael help llaw – ac mae llyfr yn gymorth hawdd ei gael ar unrhyw adeg. Mae llyfrau Darllen yn Well – Llyfrau ar Bresgripsiwn yn dod ymhob lliw a llun, ar gyfer pob math o achlysur, a dim ond daioni all ddeillio o’r ddarpariaeth arloesol hon yn Gymraeg. Rwy’n edrych ymlaen yn fawr at gadeirio trafodaeth fywiog, ddeallus a datgelol ar faes sy’n cyffwrdd â chynifer o bobl.”

Mae aelodau eraill y panel yn cynnwys:

• Manon Elin James – un o sylfaenwyr meddwl.org, sef gwefan sy’n cynnig cefnogaeth a gwybodaeth am anhwylderau iechyd meddwl drwy gyfrwng y Gymraeg.

• Bethan Hughes – Prif Lyfrgellydd Sir Ddinbych sy’n arwain ym maes lles a chynllun Darllen yn Well – Llyfrau ar Bresgripsiwn ar draws Cymru.

• Sharon Marie Jones – awdur plant sydd wedi ysgrifennu’n helaeth am ei galar a’i hiechyd meddwl ers i’w mab pump oed gael ei ladd mewn damwain car yn 2016.

• Dr Harri Pritchard – meddyg teulu profiadol sy’n aml yn trafod materion meddygol ar y cyfryngau.

• Angharad Tomos – awdur arobryn sydd wedi ysgrifennu am yr iselder difrifol a ddioddefodd yn dilyn genedigaeth ei phlentyn.

Dywedodd Prif Weithredwr Cyngor Llyfrau Cymru, Helgard Krause: “Mae Diwrnod y Llyfr yn gyfle i ddathlu’r gair ysgrifenedig a sut mae darllen yn gallu bod yn llesol i ni ar sawl lefel. Mewn cyfnod o drafod cynyddol am broblemau iechyd meddwl, rydyn ni yn y Cyngor Llyfrau yn falch iawn o fod yn gweithio gyda’r Asiantaeth Ddarllen a Llywodraeth Cymru i hyrwyddo’r cynllun Darllen yn Well – Llyfrau ar Bresgripsiwn yng Nghymru. Mae pob un o’r llyfrau hunangymorth yn y cynllun hwn wedi’u cymeradwyo gan arbenigwyr iechyd ac mae sicrhau bod deunydd safonol o’r fath hefyd ar gael yn y Gymraeg yn hollbwysig.”

Dywedodd Debbie Hicks MBE, Cyfarwyddwr Creadigol The Reading Agency: “Bydd un ymhob pedwar ohonon ni yn wynebu problem iechyd meddwl rhywbryd yn ein bywydau. Ar Ddiwrnod y Llyfr, rydym wrth ein bodd yn tynnu sylw at y budd cydnabyddedig a ddaw yn sgil darllen i helpu pobl ddeall a rheoli eu lles a’u hiechyd meddwl. Rydym yn falch o weithio gyda Chyngor Llyfrau Cymru a llyfrgelloedd cyhoeddus i ddod â Darllen yn Well – Llyfrau ar Bresgripsiwn i Gymru, gan sicrhau fod y cynllun yn cyrraedd hyd yn oed mwy o bobl yn y Gymraeg a’r Saesneg.”

Bydd digwyddiad Diwrnod y Llyfr yn dechrau am 6yh gyda derbyniad yn Venue Cymru yn Llandudno nos Iau 5 Mawrth 2020, gyda’r drafodaeth banel am 6.30yh.

Mae mynediad yn rhad ac am ddim ac mae croeso i bawb. Y cyfan sydd angen ei wneud i gadw lle yw ebostio menai.williams@llyfrau.cymru.

Mae teitlau yn y gyfres Darllen yn Well – Llyfrau ar Bresgripsiwn ar gael i’w benthyg o lyfrgelloedd cyhoeddus ar hyd a lled Cymru.

Gall gweithwyr proffesiynol ym maes iechyd neu ofal cymdeithasol hefyd argymell y llyfrau ar bresgripsiwn fel rhan o driniaeth unigolyn.

Mae manylion pellach am weithgareddau Cyngor Llyfrau Cymru i nodi Diwrnod y Llyfr i’w gweld ar ein gwefan.

Hyfforddiant Rhyngwladol i Gyhoeddwyr Cymru

Chwef 12, 2020

Daeth cynrychiolwyr o 12 o weisg o bob cwr o Gymru ynghyd yng Nghastell Brychan, Aberystwyth, ym mis Chwefror 2020 ar gyfer sesiwn hyfforddi arbennig ar safonau metadata rhyngwladol ar gyfer y sector llyfrau.

Trefnwyd y digwyddiad gan Gyngor Llyfrau Cymru fel rhan o’u rhaglen hyfforddiant flynyddol ar gyfer y sector cyhoeddi.

Cafodd yr hyfforddiant ei ddarparu gan sefydliad EDItEUR sy’n arbenigo ar fetadata, dynodwyr a safonau e-fasnach llyfrau – yn enwedig ONIX, sef y safon ryngwladol gydnabyddedig ar gyfer rhannu metadata am lyfrau, e-lyfrau neu lyfrau llafar.

Dywedodd Pennaeth Busnes a Chyllid y Cyngor Llyfrau, Mererid Boswell: “Mae gwelliannau technolegol yn datblygu’n hynod gyflym yn y diwydiant cyhoeddi fel ym mhob maes arall, ac mae’n hollbwysig bod cyhoeddwyr yn gyfarwydd â’r systemau diweddaraf. Trwy ddefnyddio ONIX i’w lawn botensial mae modd sicrhau bod llyfrau yn cael eu canfod yn hwylus ac effeithlon – a thrwy hynny gynyddu gwerthiant. Mae hyn yn arbennig o berthnasol i gyhoeddwyr llai neu deitlau mewn ieithoedd lleiafrifol fel y Gymraeg.”

Dywedodd Garmon Gruffudd, Cadeirydd Cwlwm Cyhoeddwyr Cymru sy’n cynrychioli cyhoeddwyr Cymraeg: “Mae’n dda gweld bod y Cyngor Llyfrau yn buddsoddi mewn hyfforddiant i’r gweisg, yn arbennig mewn meysydd rhyngwladol megis ONIX a phwysigrwydd metadata o ran adnabod, canfod a gwerthu llyfrau.”

Cafwyd hyfforddiant hefyd ar Thema, y system ryngwladol newydd a ddefnyddir gan y fasnach lyfrau i gategoreiddio llyfrau yn ôl testun, ac ISNI, y dynodwr enw rhyngwladol safonol.

Cyhoeddi enwau’r unigolion sydd wedi ennill lle ar Gwrs Ysgrifennu i Oedolion Ifanc

Ion 29, 2020

Mae Cyngor Llyfrau Cymru a Llenyddiaeth Cymru yn falch o gael cyhoeddi enwau’r unigolion sydd wedi ennill lle ar Gwrs Ysgrifennu i Oedolion Ifanc ym mis Chwefror 2020.

Bydd y cwrs dwys yn darparu arweiniad gan arbenigwyr ar y grefft o ysgrifennu ar gyfer Oedolion Ifanc gyda’r gobaith o lenwi silffoedd siopau llyfrau’r dyfodol â chyhoeddiadau Cymraeg at ddant oedolion ifanc.

Caiff y cwrs wythnos o hyd ei gynnal yng Nghanolfan Ysgrifennu Genedlaethol Tŷ Newydd a’i arwain gan ddwy awdur profiadol o fewn y maes, Bethan Gwanas a Manon Steffan Ros. Bydd yn cynnwys gweithdai ymarferol, astudiaeth o’r maes llyfrau i oedolion ifanc yng Nghymru a thros y byd, sgyrsiau gan arbenigwyr, trafodaethau, a chyfle i rannu syniadau gyda chyd-awduron.

Mae’r maes ysgrifennu i bobl ifanc wedi tyfu’n aruthrol dros y ddegawd ddiwethaf, ac yn aml iawn darllenir y nofelau gan oedolion hefyd. Mae nifer o’r prif deitlau mwyaf diweddar wedi eu troi’n ffilmiau gan gynnwys y cyfresi ffantasïol, Twilight, Hunger Games a Maze Runner, llyfrau mwy diweddar o gyfres Harry Potter a llyfrau rhamantaidd/realaidd fel Me Before You, The Fault in Our Stars, a Wonder. Yn ddiweddar yn y Gymraeg bu cyfresi Melanai gan Bethan Gwanas yn hynod boblogaidd ymysg pobl ifainc ynghyd â nofel Manon Steffan Ros, Llyfr Glas Nebo – enillydd Gwobr Llyfr y Flwyddyn 2019. Y gobaith yw y bydd y cwrs hwn yn annog mwy o awduron i fentro i’r maes hwn gan arbrofi gyda gwahanol themâu.

Daeth 27 o geisiadau cryf i law, ac nid hawdd oedd dewis y criw lwcus. Mae’r grŵp yn gymysgedd o egin awduron sy’n troi eu llaw at ysgrifennu ar gyfer oedolion ifainc am y tro cyntaf, ac ambell un sydd ag ychydig o brofiad eisoes.

Yr awduron dawnus sydd wedi eu dewis yw, Llio Maddocks, Megan Angharad Hunter, Mared Llywelyn, Ceinwen Jones, Helen Llewelyn, Rhys Thomas, Lowri Taylor, Lleucu Non, Morgan Dafydd, Catrin Lliar Jones a Gareth Evans-Jones.

Datblygu awduron yng Nghymu yw un o dair Colofn Gweithgaredd Llenyddiaeth Cymru. Mae’r cwrs yma’n rhan o’i prif flaenoriaethau o Ddatblygu Egin Awduron fel y nodir yn eu Cynllun Strategol ar gyfer 2019–2022.

Yn yr un modd, mae llenwi’r bwlch yn y ddarpariaeth ar gyfer Oedolion Ifainc a datblygu’r maes yn un o flaenoriaethau Cyngor Llyfrau Cymru yn dilyn arolwg o’r maes gan Dr Siwan Rosser o Ysgol y Gymraeg, Prifysgol Caerdydd. O’r herwydd mae’r cwrs hwn a gynhelir yn Nhŷ Newydd gyda chefnogaeth ariannol y Cyngor Llyfrau yn amserol tu hwnt.

Llio Maddocks

Daw Llio Maddocks o Lan Ffestiniog, ac mae hi’n gweithio fel Trefnydd Eisteddfod yr Urdd. Mae hi wrth ei bodd yn darllen; wir, mae hi’n bwyta llyfrau i Oedolion Ifanc i frecwast, yn enwedig unrhyw beth gan John Green. Mae hi wedi derbyn Ysgoloriaeth Llenyddiaeth Cymru yn 2019, ac mae hi’n edrych ymlaen at ddathlu terfyn y cyfnod gyda chwrs yn Nhŷ Newydd er mwyn bwyta llwyth o gacennau hyfryd Tony (ac wrth gwrs, dysgu sgiliau newydd a chael llond trol o ysbrydoliaeth gan y tiwtoriaid, a gobeithio gorffen ei llyfr).

Megan Angharad Hunter

Daw Megan Angharad Hunter o Benygroes, Dyffryn Nantlle ond mae bellach yn ei blwyddyn gyntaf ym Mhrifysgol Caerdydd yn astudio cwrs BA mewn Cymraeg ac Athroniaeth. Pan fo’r amser ganddi, mae hi’n mwynhau ysgrifennu’n greadigol ac wedi cwblhau drafft o nofel ar gyfer oedolion ifainc. Ei hoff lyfrau i oedolion ifainc yw’r gyfres His Dark Materials gan Phillip Pullman. Pan oedd hi’n iau roedd hi hefyd yn hoff iawn o’r llyfrau ffantasi Trwy’r Darlun a Trwy’r Tonnau gan Manon Steffan Ros. Yn ogystal ag ysgrifennu, câi bleser o greu a pherfformio cerddoriaeth; mae hi’n chwarae’r ffliwt ym mand Jazz Prifysgol Caerdydd ac weithiau’n chwarae o gwmpas ar y gitâr.

Mared Llywelyn

Daw Mared Llywelyn o Forfa Nefyn. Mae’n gweithio i Lyfrgelloedd Gwynedd, sy’n dda o beth gan ei bod mor hoff o lyfrau. Mae hi hefyd yn mwynhau ysgrifennu dramâu pan mae’r cyfleoedd yn codi ac yn aelod o Gwmni Tebot. Mae gan Mared ychydig o gywilydd ei bod wedi teimlo mor gryf dros Edward Cullen a Jacob Black yn y gorffennol, ac fe aeth i chwilio am y fainc yn Amsterdam yr eisteddodd y ddau gariad arno yn y nofel The Fault in Our Stars. Edrycha ymlaen at gael rhannu syniadau a sgwrsio gyda phobl eraill ar y cwrs, a chreu cymeriadau cofiadwy fel hyn yn y Gymraeg.

Ceinwen Jones

Daw Ceinwen Jones o Ddeiniolen, ond mae hi’n byw ym Mangor ar hyn o bryd yn astudio MA Ysgrifennu Creadigol yn rhan amser. Yn ogystal, mae hi’n gweithio ychydig o oriau yn llawrydd i gwmni yn Llundain fel ymgynghorydd iaith, ac wedi dechrau busnes gwneud cardiau, crefftau a darluniau o bobl ac anifeiliaid. Mae ganddi ddiddordeb mawr yn y cwrs yma gan ei bod yn cofio bod yn ei harddegau, yn caru darllen, ond ddim yn caru’r dewis oedd ar gael yn y Gymraeg ar y pryd. Hoffai ddysgu mwy gan awduron profiadol yn y maes ar sut i lunio stori a fydd o bwys i oedolion ifanc. Mae llenyddiaeth i blant a phobl ifanc yn rhywbeth sydd yn agos i’w chalon oherwydd dyma’r cyfle fwyaf sydd gennym i siapio dyfodol y genhedlaeth nesaf, a rhaglenni teledu i blant oedd testun ei thraethawd hir y llynedd. Hoffai ddysgu sut i ysgrifennu darn sydd yn herio darllenwyr ifanc i feddwl am yr hyn sy’n digwydd o’u cwmpas, a’u hannog i ddefnyddio’u lleisiau i frwydro dros yr hyn sy’n iawn.

Helen Llewelyn

Mae Helen Llewelyn yn wreiddiol o Geredigion ond bellach wedi ymgartrefu yng Nghaerdydd. Yn ferch o’r wlad mae wrth ei bodd yn yr awyr agored ac yn dwli ar anifeiliaid. Drwy ei gwaith fel cynhyrchydd teledu mae wedi cael y fraint o ddod i nabod llu o gymeriadau diddorol sydd wedi ei hysbrydoli i ysgrifennu, ac mae’n teimlo’n lwcus i fod wedi cael cip tu ôl i ddrysau caeedig bydoedd gwahanol wrth ffilmio cyfresi ffeithiol. Mae’n edrych ymlaen nawr at yr her o ysgrifennu ffuglen, ac at arweiniad awduron profiadol i ddatblygu ambell eginyn o syniad sydd wedi bod yn ei phen ers tro.

Rhys Thomas

Yn wreiddiol o Alma yng Ngorllewin Cymru, mae Rhys Thomas bellach wedi ymgartrefu yn Y Bari. Dros y blynyddoedd mae wedi ysgrifennu ar gyfer y teledu, i Y Tŷ, actio mewn ffilmiau ar sianeli Americanaidd (Fox a Hallmark), a dawnsio ar hyd a lled y byd. Yn ddiweddar mae wedi bod ynghlwm â’r byd digidol, ac wedi hyfforddi a chreu cyrsiau bach a mawr i ddangos i bobl sut i greu ac ysgrifennu o fewn y maes hwnnw. Mae wedi bod yn Bennaeth Digidol i ‘Cyfle’ ac wedi gweithio fel darlithydd mewn prifysgolion. Mae’n arbenigwr ar Transmedia ac eisiau dod a’r sgiliau hynny i fyd y nofel Gymraeg.

Lowri Taylor

Daw Lowri Taylor o Lansannan. Wedi iddi raddio mewn Cymraeg o Brifysgol Bangor penderfynodd ddilyn cwrs TAR, ac mae hi wedi cymhwyso fel athrawes ers Gorffennaf 2013. Yna aeth ymlaen i ddilyn Gradd Meistr mewn Ymarfer Addysgol. Mae ysgrifennu wedi bod o ddiddordeb mawr iddi ers blynyddoedd ond roedd yn ei gweld yn anodd rhoi’r amser i ysgrifennu wrth weithio llawn amser. Serch hynny, mae hi wedi dechrau ar gwrs ôl-ddoethurol mewn Ysgrifennu Creadigol yn ddiweddar ac yn edrych ymlaen at fod yng nghwmni unigolion â’r un diddordebau yn Nhŷ Newydd gan dderbyn arweiniad amhrisiadwy. Ei phrif ddiddordebau yw ffermio ac ysgrifennu a chyda breuddwyd am y cyfle i ysgrifennu llyfrau plant rhyw ddiwrnod.

Lleucu Non

Un o Ddyffryn Nantlle yw Lleucu Non ac mae’n byw gyda’i mam a’i chathod, Siwgr a Lwmp. Mae’n ddisgybl chweched dosbarth yn Ysgol Dyffryn Nantlle ac yn astudio Cymraeg, Saesneg a Hanes, ac yn gobeithio mynd i astudio’r Gymraeg yn y brifysgol. Yn ei hamser sbâr, mae’n ysgrifennu’n greadigol ac yn cystadlu’n flynyddol mewn Eisteddfodau lleol ac Eisteddfod yr Urdd. Yn ddiweddar, mae wedi bod yn ysgrifennu erthyglau ar gyfer gwefan Lysh. Mae Lleucu wrth ei bodd yn darllen llyfrau sy’n llawn antur a dirgel. Ond, hoff beth Lleucu mewn llyfryddiaeth ydi’r datblygiad o gymeriadau merched cryf dros amser.

Morgan Dafydd

Yn wreiddiol o dref Conwy, mae Morgan Dafydd bellach yn byw lawr y lôn yng Nghyffordd Llandudno gyda’i gariad, Llio Mai. Ar ôl astudio Daearyddiaeth yn y brifysgol aeth i weithio fel athro cynradd, lle bu’n dysgu Bl.5 a 6 yn Nolgarrog am bum mlynedd, cyn i’r ysgol gau eleni. Ers mis Medi mae wedi bod yn gwneud PhD yn yr Adran Addysg, Prifysgol Bangor o dan oruchwyliaeth yr Athro Enlli Môn Thomas. Ei fwriad yw ymchwilio i mewn i lyfrau dwyieithog a threialu ffyrdd newydd a chreadigol o’u defnyddio. Mae hyn i helpu plant o deuluoedd di-Gymraeg ddarganfod byd newydd o lenyddiaeth Gymraeg. Mae rhaglenni a ffilmiau ffuglen wyddonol, yn bennaf Star Trek, Star Wars a’r X-Files wastad wedi bod o ddiddordeb iddo, ac mae’n adolygu llyfrau plant ac yn gobeithio lansio gwefan newydd yn 2020! Os nad yw’n darllen ac yn adolygu llyfrau, fe ddewch o hyd iddo’n cerdded mynyddoedd ardderchog Gogledd Cymru. Yn ei amser sbâr mae’n gwirfoddoli fel aelod o griw’r bad achub yng Nghonwy.

Catrin Lliar Jones

Yn wreiddiol o Lanaelhaearn mae Catrin Lliar Jones bellach yn byw mewn gardd wyllt ar gomin Uwch Gwyrfai gyda dau blentyn, un ci, dwy gath, un gŵr ac un gliniadur. Mae wedi gweithio fel nani yn Llundain, Boston ac fel athrawes yn Ghana a Gwynedd. Mae bellach yn gweithio fel Trefnydd Digwyddiadau a Rheolwr Perthynas Dysgwyr gyda’r cwrs Cymraeg ar-lein, SaySomethinginWelsh. Syrthiodd mewn cariad â nofelau ar gyfer plant a phobl ifanc wrth hyfforddi i fod yn athrawes ym Mhrifysgol Bangor, gyda llenyddiaeth fel ei phrif bwnc. Cafodd ei hysbrydoli’n fawr gan waith Michael Morpurgo, Jenny Nimo, Anne Fine a llawer mwy. Mae Catrin newydd gwblhau ysgrifennu nofel ar gyfer oedolion, bydd yn cael ei gyhoeddi fis Ebrill 2020.

Gareth Evans-Jones

Un o Draeth Bychan ger Marian-glas, Ynys Môn ydi Gareth Evans-Jones. Mae’n ddarlithydd Astudiaethau Crefyddol ym Mhrifysgol Bangor ac yn mwynhau potsian ‘sgwennu. Cyhoeddwyd ei nofel gyntaf i oedolion, Eira Llwyd, y llynedd ac mae wedi cyhoeddi straeon byrion mewn cyfrolau i oedolion ac oedolion ifanc. Ei hoff nofelau oedolion ifanc pan oeddwn i’n iau a hyd heddiw ydi cyfres Harry Potter. Fe’i swynwyd gan y modd y darlunnir y byd ffantasïol mewn modd credadwy, gan hefyd gynnig stori sy’n hudo’r darllenydd o’r dudalen gyntaf hyd y frawddeg olaf. Ymysg y nofelau i oedolion ifanc diweddar y mae wedi’u mwynhau mae Red Queen, Victoria Aveyard a Six of Crows, Leigh Bardugo. Mae’n edrych ymlaen yn arw at ddysgu mwy a datblygu egin syniad sydd ganddo tra ar y cwrs.

Cyfri Stoc Blynyddol

Ion 23, 2020

Gofynnir yn garedig i chi nodi y bydd staff Canolfan Ddosbarthu’r Cyngor yn cynnal eu cyfrif stoc blynyddol o Ddydd Llun y 27ain tan dydd Mercher y 29ain o Ionawr, ac yn ystod yr amser yma ni fydd archebion yn cael eu prosesu.

Darllen a Bwrw Bol!

Ion 22, 2020

Gwahoddiad arbennig i fod yn rhan o Wobr Tir na n-Og – Dewis y Darllenydd.

Annwyl Ddarllenwyr,

Yma yng Nghastell Brychan, pencadlys Cyngor Llyfrau Cymru, rydym wrthi’n brysur ar hyn o bryd yn paratoi ar gyfer Gwobrau Llyfrau Tir na n-Og, ac yn falch iawn o gynnig cyfle i chi fod yn rhan bwysig o’r broses.

Bu ein panel o feirniaid swyddogol wrthi’n brysur dros gyfnod y Nadolig yn darllen yr holl lyfrau a gyflwynwyd i’w hystyried ar gyfer y rhestr fer.

Cyhoeddir y rhestr honno ar 27 Mawrth, ar drothwy’r gwyliau Pasg, gydag adnoddau i unrhyw ddarllenwyr sydd eisiau bod yn feirniaid answyddogol (mae rhai yn ei alw’n Gynllun Cysgodi) yn cael eu hanfon bryd hynny hefyd. Bydd yr adnoddau’n cynnwys manylion am y cyfrolau a’r awduron sydd ar y rhestr fer, yn ogystal ag awgrymiadau am weithgareddau sy’n gysylltiedig â’r cyfrolau.

Ar y panel beirniaid mae nifer o unigolion sydd ag arbenigedd ym maes llenyddiaeth plant, ac er eu bod nhw’n hyfryd ac yn glyfar iawn, oedolion yw pob un ohonynt; dyma pam ein bod ni eich angen chi – rydym ni am glywed eich barn chi, y darllenwyr.

Dyma’r cynllun:

Byddwn yn anfon set o’r llyfrau sydd ar y rhestr fer atoch cyn gwyliau’r Pasg fel bod gennych amser i’w darllen gyda’ch gilydd fel grŵp neu i’w rhannu a’u darllen yn unigol. Fe fyddwch wedyn yn trafod y llyfrau ac yn penderfynu pa lyfr a ddylai ennill Gwobr Dewis y Darllenydd. Bydd eich pleidlais yn cael ei hychwanegu at bleidleisiau Grwpiau Cysgodi Dewis y Darllenydd a chyhoeddir enwau’r enillwyr mewn seremonïau gwobrwyo a gynhelir ym Mhrifysgol Bangor, 13 Mai 2020 (y wobr am y llyfr Saesneg orau ac iddi gefndir Cymreig dilys) ac o lwyfan Eisteddfod yr Urdd Sir Ddinbych ar 28 Mai (y gwobrau categori cynradd ac uwchradd am y llyfrau gwreiddiol orau).

Fel rhan o Gynllun Cysgodi Dewis y Darllenwyr fe’ch gwahoddir chi i’r seremonïau lle bydd cyfle i gyfarfod yr awduron ar y rhestr fer.

Fe fydden ni wrth ein bodd pe byddech chi’n rhan o’r wobr eleni.

Gadewch i ni wybod (enw’r ysgol/grŵp, categori yr hoffech ei gysgodi – Saesneg/cynradd Cymraeg/uwchradd Cymraeg, nifer y darllenwyr a’u manylion cyswllt) erbyn 14 Chwefror, fan bellaf, fel bod modd i ni sicrhau eich bod yn derbyn y llyfrau.

Y CYNTAF I’R FELIN FYDD HI O RAN DOSBARTHU’R SETIAU LLYFRAU AM DDIM, FELLY YMATEBWCH YN SYDYN! (Bydd modd i chi gymryd rhan o hyd yn y cynllun cysgodi ond bydd rhaid i chi dalu am y llyfrau.)

Gan edrych ymlaen at glywed gennych, a daliwch ati i ddarllen,

Helen Jones

Pennaeth Llyfrau Plant a Hyrwyddo Darllen

Cyfeillion Cyngor Llyfrau Cymru yn chwilio am syniadau am nofelau i oedolion ifanc

Ion 16, 2020

Golygathon Wici-Llên yn swyddfeydd Cyngor Llyfrau Cymru

Ion 6, 2020

Cynhelir Golygathon Wici-Llên, yn swyddfeydd Cyngor Llyfrau Cymru, Castell Brychan, Aberystwyth, dydd Gwener, 10 Ionawr 2020, rhwng 12:00 – 16:00.

Nod y prosiect Wici-Llên yw creu a chyfoethogi gwybodaeth am lenyddiaeth Cymru ar lwyfannau Wicipedia a Wicidata. Cydlynir y prosiect gan Llyfrgell Genedlaethol Cymru a Menter Iaith Môn gyda chefnogaeth Llywodraeth Cymru.

Bydd Jason Evans, Wicimediwr Cenedlaethol, Llyfrgell Genedlaethol Cymru, yn bresennol gan gynghori ar ffyrdd o baratoi a golygu tudalennau.

Mae croeso cynnes i chi fynychu’r digwyddiad. Dewch a’ch offer technoleg gyda chi.

Cyngor Llyfrau yn Chwilio am y ‘Gryffalo’ Newydd

Tach 1, 2019

Mae Cyngor Llyfrau Cymru yn lansio cystadleuaeth newydd ar gyfer Eisteddfod yr Urdd 2020.

Dyma gyfle euraid i ddarlunwyr rhwng 18 a 25 oed gynnig am y cyfle i weld eu gwaith celf rhwng dau glawr, a hynny ar y cyd â stori wreiddiol gan Manon Steffan Ros.

Meddai Helen Jones, Pennaeth Adran Llyfrau Plant y Cyngor, “Y dasg yw creu llyfr ffug (dummy) yn cynnwys brasluniau pensil ar gyfer llyfr stori-a-llun i blant, yn ogystal â gwaith celf gorffenedig ar gyfer o leiaf bedair tudalen ddwbl. Bydd geiriau Manon yn un rhan o’r stori, ond gall y delweddau adrodd yr hyn sydd rhwng y bylchau, ac ychwanegu ati.”

Ychwanegodd, “Yn naturiol, byddwn yn chwilio am dalent weledol a chreadigol fydd yn apelio at gynulleidfa ifanc yn ogystal â’r oedolyn fydd yn rhannu’r stori. Byddwn hefyd yn asesu dawn yr ymgeiswyr i briodi testun a darluniau, a’u dealltwriaeth o naratif, rhediad y stori a’r cymeriadu.”

Dywedodd Arwel Jones, Pennaeth Adran Grantiau’r Cyngor, “Mae rhai o lyfrau plant mwyaf eiconig Cymru yn llyfrau stori-a-llun, o gyfrolau Sali Mali i Rala Rwdins, ac mae datblygu darlunwyr sy’n gallu dweud stori wreiddiol ar gyfer y plant lleiaf yr un mor bwysig â datblygu awduron. Rwy’n gobeithio’n fawr y bydd y gystadleuaeth hon yn help i feithrin to newydd o dalent yn y maes.”

Darperir testun y stori gan Swyddfa’r Eisteddfod a’r Cyngor Llyfrau. Ewch i dudalen 57 o’r Rhestr Testunau ar wefan yr Urdd am fanylion y gystadleuaeth. Y dyddiad cau ar gyfer ceisiadau yw 1 Mawrth 2020.

Am ragor o wybodaeth am y daith, cysylltwch â Helen Jones, Pennaeth yr Adran Llyfrau Plant a Hyrwyddo Darllen, Cyngor Llyfrau Cymru, Castell Brychan, Aberystwyth, Ceredigion, SY23 2JB 01970 624151 helen.jones@llyfrau.cymru

Llyfr y Flwyddyn 2020

Hyd 29, 2019

Llenyddiaeth Cymru yn cyhoeddi Categori Newydd Plant a Phobl Ifanc a Lleoliad y Seremoni

Mae Llenyddiaeth Cymru wedi cyhoeddi categori newydd i Wobr Llyfr y Flwyddyn, sef categori  Plant a Phobl Ifanc.  Bydd y categori ychwanegol hwn yn ehangu cyrhaeddiad ac effaith y wobr drwy gynyddu cyfleoedd a chodi proffil awduron talentog Cymru.

Mae’r datblygiad yma’n cefnogi gweledigaeth  Cynllun Strategol 2019-22  Llenyddiaeth Cymru, i ysbrydoli ac annog cenedlaethau newydd o ddarllenwyr creadigol ledled Cymru. Bydd y sefydliad yn ymgysylltu â phlant a phobl ifanc Cymru i sicrhau bod eu lleisiau a’u barn yn cael eu clywed, ac fe fydd cyfle iddynt bleidleisio yng Ngwobr Barn y Plant a Phobl Ifanc.

Dywedodd  Lleucu Siencyn,  Prif Weithredwr Llenyddiaeth Cymru “Mae’n hynod bwysig rhoi’r cyfle i blant a phobl ifanc gymryd rhan mewn llenyddiaeth, i uniaethu a chwympo mewn cariad â geiriau. Gall y cariad hwn gael effaith gadarnhaol, barhaol wrth iddynt dyfu’n oedolion. Drwy ymgynghori â’r sector, a’n partneriaid wrth ddatblygu’r Cynllun Strategol newydd, daeth yn amlwg bod awydd cryf i weld ysgrifennu ar gyfer plant a phobl ifanc yn cael ei gynrychioli ar lwyfan llenyddol mwyaf Cymru. Cytunwn yn llwyr, ac mae’r datblygiad pwysig hwn yn sefydlu’n glir bod llenyddiaeth i blant llawn werth a’r hyn a fwriadir ar gyfer oedolion.”

Bydd y categori Plant a Phobl Ifanc yn ymuno â’r tri chategori sy’n bodoli eisoes – Barddoniaeth, Ffuglen, a Ffeithiol Greadigol – yn Gymraeg ac yn Saesneg, gydag un o’r pedwar enillydd categori yn cael eu henwi yn Brif Enillydd Llyfr y Flwyddyn mewn seremoni fawreddog yn yr haf. Bydd ceisiadau i’r categori Plant a Phobl Ifanc wedi’u bwriadu ar gyfer darllenwyr hyd at 16 oed, ac mae ffuglen, barddoniaeth a ffeithiol greadigol oll yn gymwys.

Yn dilyn seremoni hynod lwyddiannus yng  Nghanolfan y Celfyddydau, Aberystwyth  yn 2019, mae Llenyddiaeth Cymru yn falch iawn o gadarnhau y bydd Seremoni Wobrwyo Llyfr y Flwyddyn 2020 yn dychwelyd i  Theatr y Werin  ar  nos Iau 25 Mehefin 2020.

Dywedodd  Dafydd Rhys, Cyfarwyddwr Canolfan y Celfyddydau, Aberystwyth: “Rydym yn falch iawn y bydd Seremoni Wobrwyo Llyfr y Flwyddyn yn dychwelyd i Ganolfan y Celfyddydau am yr ail flwyddyn yn olynol. Edrychwn ymlaen at ddathlu’r gorau o lenyddiaeth Gymreig yn Aberystwyth, cartref answyddogol llenyddiaeth yng Nghymru.”

Dyddiadau Allweddol 2020

Cyhoeddir Rhestr Fer Llyfr y Flwyddyn ar ddydd Mawrth 12 Mai 2020, ac fe gynhelir y Seremoni Wobrwyo ar nos Iau 25 Mehefin 2020. Bydd enwau’r panel beirniadu yn cael eu rhyddhau ym mis Mawrth 2020.

Gŵyl Lyfrau Aberaeron 1-3 Tachwedd

Hyd 16, 2019

Digwyddiad am ddim; Ffair Lyfrau; Darlleniadau; Arwyddo Llyfrau a mwy…

Dydd Gwener 1 Tachwedd am 7:30yh – Barddoniaeth a Cherddoriaeth yng Ngwesty Monachty

Dydd Sadwrn 2 Tachwedd 11yb-5yp a dydd Sul 10yb-4yp – Ffair Lyfrau yn y Neuadd Goffa

Awduron yn bresennol – Alun Davies; Alys Einion; Chris Armstrong; Colin R Parsons; Daniel Davies; Derek Moore Geraint Evans; Huw Davies; Ifan Morgan Jones; Jackie Biggs; Jacqueline Jeynes; John M Hughes Karen Gemma Brewer; Kathy Miles; Lazarus Carpenter; L E Fitzpatrick; Medi Jones-Jackson Megan Hayes; Meleri Wyn James; Rhiannon Ifans; Sharon Marie Jones; Will Macmillan-Jones Ysgol Gynradd Aberaeron; mwy i’w cyhoeddi

Hel Straeon i Blant; Gweithdai Ysgrifennu; Darlleniadau gan Awduron; Arwyddo Llyfrau

Rhagor o wybodaeth ar Facebook – gwyllyfrauaberaeronbookfestival neu ar www.gwisgobookworm.co.uk  / 01545 238282.

Wedi’i noddi gan Gwisgo Bookworm.