Cyngor Llyfrau Cymru yn dathlu 60 mlynedd o gefnogi’r diwydiant cyhoeddi

Cyngor Llyfrau Cymru yn dathlu 60 mlynedd o gefnogi’r diwydiant cyhoeddi

Mae Cyngor Llyfrau Cymru yn dathlu 60 mlynedd o gefnogi’r diwydiant cyhoeddi a dathlu darllen gydag wythnos o weithgareddau o 1–5 Tachwedd 2021.

O edrych yn ôl at ei wreiddiau fel elusen a sefydlwyd i hybu cyhoeddi llyfrau Cymraeg yn 1961, i gyhoeddi’i weledigaeth am y dyfodol gyda lansiad y Cynllun Strategol pum mlynedd newydd, Cymru: Cenedl o Ddarllenwyr, bydd y Cyngor yn archwilio holl agweddau’r sector yng Nghymru yn ystod wythnos gyfan o ddathlu.

Bydd byd creadigol, bywiog, cyffrous cyhoeddi yng Nghymru yn cael ei ddadlennu trwy gyfrol y dathlu, ffilmiau o’r byd cyhoeddi ar waith, dathlu rhagoriaeth llenyddiaeth Cymru gyda Gwobr Mary Vaughan Jones, ac yna hel atgofion am lyfrau arbennig, Clwb Darllen Sbondonics, a 60 mlynedd o lyncu llyfrau a dathlu darllen.

Meddai Helgard Krause, Prif Weithredwr Cyngor Llyfrau Cymru: “Mae’n bleser ac yn anrhydedd gen i fod yn arwain y sefyliad hwn wrth i ni ddathlu’r garreg filltir arbennig hon, a ninnau’n gweithio ein ffordd at gyfnod yn dilyn Covid ac at y pum mlynedd nesaf. Mae’r deunaw mis diwethaf wedi amlygu’r cyfraniad aruthrol y mae llyfrau wedi’i wneud i’n lles a’n hiechyd meddwl. Mae cyhoeddi llyfr bob amser yn ffrwyth cydweithio creadigol rhwng yr holl wahanol bobl sy’n rhan o’r diwydiant, sy’n cynnwys y llyfrwerthwyr, a byddwn yn parhau i gefnogi’r diwydiant yma yng Nghymru i sicrhau y bydd y straeon niferus sy’n adlewyrchu ein gwlad yn dal i gael eu hadrodd.”

Bydd rhaglen lawn yn ystod yr wythnos – ewch i wefan llyfrau.cymru am ragor o wybodaeth.

 

Dydd Llun 1 Tachwedd – Pen-blwydd hapus!

Lansio cyfrol ddathlu’r Cyngor Llyfrau, O Hedyn i Ddalen

Bydd yr wythnos yn dechrau gyda lansiad llyfr newydd i ddathlu’r pen-blwydd. Mae O Hedyn i Ddalen yn adrodd stori’r Cyngor dros 60 mlynedd o’i wreiddiau yn y 1960au hyd at heddiw. Wedi’i olygu gan Gwen Davies a gyda darluniau unigryw gan yr argraffydd Molly Brown, mae’r llyfr yn olrhain etifeddiaeth a gwaith y Cyngor trwy gyfraniadau gan yr Athro M. Wynn Thomas a rhai o ffigurau blaenllaw eraill y sector. Mae chwaer-gyfrol, Two Rivers from a Common Spring, ar gael yn Saesneg.

 

Dydd Mawrth 2 Tachwedd – Dathlu rhagoriaeth

Menna Lloyd Williams yn ennill Gwobr Mary Vaughan Jones

Menna Lloyd Williams yw enillydd Gwobr Mary Vaughan Jones 2021, gwobr sy’n ei hanrhydeddu am ei chyfraniad arbennig i faes llenyddiaeth plant. Bydd digwyddiad digidol ar sianel Cyngor Llyfrau Cymru #carudarllen AM amam.cymru/carudarllen am 7pm ddydd Mawrth, 2 Tachwedd fel rhan o ddathliadau’r wythnos.

 

Dydd Mercher 3 Tachwedd – Tuag at y dyfodol

Cymru: Cenedl o Ddarllenwyr – Lansio strategaeth bum mlynedd y Cyngor Llyfrau

Am 60 mlynedd mae Cyngor Llyfrau Cymru wedi cyflawni ei brif bwrpas, sef cefnogi diwydiant cyhoeddi Cymru a hybu darllen er pleser i bawb.

Wrth gyhoeddi’i strategaeth newydd mae’r Cyngor yn datgan ei uchelgeisiau a’i weledigaeth am y pum mlynedd nesaf. Mae’n amlinellu sut y bydd yn symud ymlaen gyda’i genhadaeth yng nghyd-destun yr adferiad yn dilyn Covid, gan ymateb i Raglen Lywodraethu a Datganiad Llesiant Llywodraeth Cymru a chefnogi’r diwydiant i ymateb i gyfleoedd a heriau’r dyfodol.

 

Dydd Iau 4 Tachwedd – Hel atgofion

Dathlu 60 mlynedd o lyfrau, straeon – a Sbondonics!

Bydd tîm y Cyngor Llyfrau yn pori trwy’r archif ac yn rhannu delweddau ac atgofion o’r 60 mlynedd diwethaf ar ei gyfrifon cymdeithasol @LlyfrauCymru (Trydar / Instagram) a @Llyfr Da / Fab Books (Facebook). O faniau’r Ganolfan Ddosbarthu i gyn-enillwyr Gwobrau Tir na n-Og a Chlwb Sbondonics, cewch flas o weithgaredd y Cyngor Llyfrau dros y 60 mlynedd diwethaf.

 

Dydd Gwener 5 Tachwedd – y diwydiant ar waith
Ein Stori – lleisiau cyhoeddi heddiw
Bydd yr wythnos yn gorffen trwy rannu dwy ffilm fer (10 munud) a gomisiynwyd yn arbennig ar gyfer y dathliad, sef Ein Stori – lleisiau cyhoeddi heddiw ac Our Story – publishing voices today, sy’n arddangos y diwydiant cyhoeddi a’r byd llyfrau yng Nghymru. Trwy leisiau Manon Steffan Ros, Jon Gower, Myrddin ap Dafydd ac eraill, mae’r ffilmiau yn archwilio rôl a chyfraniad y Cyngor Llyfrau at y maes arbennig hwn dros y 60 mlynedd diwethaf a’i gefnogaeth barhaus wrth i’r diwydiant edrych tuag at y dyfodol.

ANRHYDEDDU CYFRANIAD OES I LYFRAU PLANT

ANRHYDEDDU CYFRANIAD OES I LYFRAU PLANT

ANRHYDEDDU CYFRANIAD OES I LYFRAU PLANT – GWOBR MARY VAUGHAN JONES 2021

Cyfraniad Menna Lloyd Williams gaiff ei anrhydeddu wrth gyflwyno Gwobr Mary Vaughan Jones eleni.

Fe gyflwynir y wobr bob tair blynedd gan Gyngor Llyfrau Cymru er cof am Mary Vaughan Jones, a fu farw yn 1983, i berson a wnaeth gyfraniad arbennig i faes llenyddiaeth plant yng Nghymru.

Yn enedigol o Lanfaethlu, fe addysgwyd Menna Lloyd Williams yn Ysgol Ffrwd Win ac yn Ysgol Syr Thomas Jones, Amlwch. Bu’n fyfyrwraig ym Mhrifysgol Cymru, Aberystwyth, gan raddio gydag anrhydedd yn y Gymraeg. Yn dilyn cwrs ymarfer dysgu bu’n athrawes am flwyddyn yn Ysgol Dr Williams, Dolgellau, ac yn 1970 fe’i penodwyd yn Bennaeth Adran y Gymraeg yn Ysgol Uwchradd Caergybi.

Yn 1976 daeth i weithio yn Adran Ddiwylliant Llyfrgell Dyfed yn Aberystwyth ac yn 1979 fe’i penodwyd yn Gyfarwyddwr Canolfan Llenyddiaeth Plant Cymru, y ganolfan gyntaf o’i bath ym Mhrydain. Yn 1990 fe’i penodwyd yn bennaeth cyntaf Adran Llyfrau Plant Cyngor Llyfrau Cymru.

Yn ystod ei chyfnod fel pennaeth yr adran bu’n bennaf gyfrifol am drefnu cynadleddau blynyddol i drafod gwahanol agweddau ar lenyddiaeth plant, Gwobrau Tir na n-Og, clybiau llyfrau a chystadlaethau darllen i ysgolion. Mewn cydweithrediad ag Adran Blant S4C ac Urdd Gobaith Cymru bu’n gyfrifol am sefydlu’r cynllun Bardd Plant Cymru.

Meddai Menna Lloyd Williams: ‘Anrhydedd o’r mwyaf yw derbyn Gwobr Mary Vaughan Jones eleni. Roedd pob diwrnod o weithio ym maes llyfrau plant yn bleser pur. Rwy’n parhau i ymddiddori yn y maes ac yn cael mwynhad arbennig bellach yn casglu argraffiadau cyntaf, clawr caled, wedi eu harwyddo gan yr awduron a’r darlunwyr – yn eu mysg, llyfrau Roald Dahl wedi eu harwyddo gan Quentin Blake ac un o’m trysorau pennaf, argraffiad cyntaf o Sali Mali gan Mary Vaughan Jones.’

‘Mae cyfraniad Menna Lloyd Williams wedi bod yn allweddol i ddatblygiad llyfrau plant a phobl ifanc yng Nghymru,’ meddai Helen Jones, Pennaeth Adran Llyfrau Plant a Hyrwyddo Darllen y Cyngor Llyfrau. ‘Mae’n anodd mesur maint ei dylanwad dros y blynyddoedd. Wrth ei hanrhydeddu â Gwobr Mary Vaughan Jones – yr anrhydedd uchaf ym maes llyfrau plant yng Nghymru – rydym yn cydnabod ei chyfraniad amhrisiadwy ac yn diolch am ei gwaith dros nifer o flynyddoedd.’

Ar gyfer y wobr eleni comisiynwyd darn o waith celf gwreiddiol gan yr artist Jac Jones, sy’n gyn-enillydd y wobr ac sydd wedi cydweithio’n agos gyda Menna Lloyd Williams yn y gorffennol. Mae’n cynnwys cymeriadau unigryw Mary Vaughan Jones, nifer ohonynt, fel Jac y Jwc a Jini, yn rhai a ddarluniwyd yn wreiddiol gan yr artist ei hun, yn ogystal â phortreadau o Menna a Mary Vaughan Jones yn eu canol.

Cynhelir digwyddiad digidol Gwobr Mary Vaughan Jones i ddathlu cyfraniad Menna Lloyd Williams ar sianel Cyngor Llyfrau Cymru #carudarllen AM https://amam.cymru/carudarllen am 7pm ddydd Mawrth, 2 Tachwedd fel rhan o ddathliadau’r Cyngor yn 60 oed.

Ers ei gyflwyno am y tro cyntaf yn 1985, enillwyd Gwobr Mary Vaughan Jones gan Ifor Owen, Emily Huws, T. Llew Jones, W. J. Jones, Roger Boore, J. Selwyn Lloyd, Elfyn Pritchard, Mair Wynn Hughes, Angharad Tomos, Jac Jones, Siân Lewis a Gareth F. Williams.

ARAITH ALLWEDDOL YR ATHRO CHARLOTTE WILLIAMS OBE

ARAITH ALLWEDDOL YR ATHRO CHARLOTTE WILLIAMS OBE

Dyma sgwrs wadd gan yr Athro Charlotte Williams OBE ar y thema Harnessing ‘book power’ for race Equality in Wales a draddodwyd yng Nghyfarfod Blynyddol Cyngor Llyfrau Cymru, Gorffennaf 2021.

CYNGOR LLYFRAU CYMRU YN PENODI TRYSORYDD NEWYDD, ALFRED OYEKOYA

CYNGOR LLYFRAU CYMRU YN PENODI TRYSORYDD NEWYDD, ALFRED OYEKOYA

Heddiw mae Cyngor Llyfrau Cymru wedi cyhoeddi penodi eu Trysorydd newydd, Alfred O. Oyekoya, i Fwrdd yr Ymddiriedolwyr.

Bydd y rôl bwysig hon ar y Bwrdd yn allweddol wrth arwain y Cyngor wrth iddo gefnogi’r diwydiant cyhoeddi yng Nghymru trwy adferiad Covid, gan fwrw’i olygon tuag at ei strategaeth newydd ar gyfer 2022 a thu hwnt.

Graddiodd Alfred Oyekoya gydag MSc Cyllid o Brifysgol Abertawe ac mae’n Gyfrifydd Siartredig, gyda phrofiad o arweinyddiaeth a datblygu busnes dros nifer o flynyddoedd. Mae wedi gweithio ar draws nifer o sectorau rhyngwladol a masnachol gan gynnwys Gwasanaeth Sifil y Deyrnas Unedig.

Mae Alfred yn eiriolwr egnïol, penderfynol ac ymroddedig dros Gydraddoldeb, Amrywiaeth a Chynhwysiant. Ef yw sylfaenydd a Chyfarwyddwr BMHS – sefydliad dielw sy’n canolbwyntio ar addysg ac eiriolaeth i gefnogi iechyd meddwl a lles ymhlith aelodau’r gymuned BAME.

Dywedodd Alfred Oyekoya: “Y mae’n fraint cael fy mhenodi ac rwy’n gyffrous am y cyfle i barhau â’r gwaith gwych sydd wedi’i gyflawni mor rhagorol gan y Cyngor Llyfrau dros y trigain mlynedd diwethaf.”

Dywedodd yr Athro M. Wynn Thomas, Cadeirydd Bwrdd yr Ymddiriedolwyr: “Rydym yn falch iawn o groesawu Alfred fel Trysorydd Bwrdd Ymddiriedolwyr Cyngor Llyfrau Cymru.

Daw â phrofiad sylweddol o arweinyddiaeth yn y maes ariannol ac ym myd busnes, a ddatblygwyd trwy ei waith blaenorol ar gyfer un o weinyddiaethau Llywodraeth Prydain. Yn ogystal, mae ganddo brofiad gwerthfawr o arwain y sefydliad dielw BMHS. Rwyf fi a’m cyd-aelodau o’r Bwrdd yn edrych ymlaen yn fawr at gydweithio ag Alfred i ddatblygu gwaith y Cyngor.”

Ychwanegodd Helgard Krause, Prif Weithredwr Cyngor Llyfrau Cymru: “Mae swydd y Trysorydd yn allweddol o fewn ein sefydliad, ac rydym yn hynod ffodus bod Alfred nid yn unig yn dod â’r sgiliau a’r profiadau craidd hynny ond ei fod hefyd yn rhannu ein hangerdd tuag at lyfrau a grym trawsnewidiol darllen a’r effaith gadarnhaol a gaiff ar ein bywydau.”

Mae aelodau Bwrdd Ymddiriedolwyr y Cyngor Llyfrau yn rhoi o’u hamser a’u harbenigedd yn wirfoddol i gefnogi gwaith yr elusen genedlaethol, gan wasanaethu’r diwydiant llyfrau yng Nghymru yn Gymraeg ac yn Saesneg. Mae Alfred yn dechrau ar ei waith ym mis Hydref 2021, wrth i’r Cyngor Llyfrau baratoi i ddathlu 60 mlynedd o gefnogi’r diwydiant cyhoeddi a hyrwyddo darllen yng Nghymru.

Gorau’r Goreuon: Cyflwyno tair stori o’r gorffennol

Gorau’r Goreuon: Cyflwyno tair stori o’r gorffennol

Gorau’r Goreuon: Cyflwyno tair stori o’r gorffennol i gynulleidfaoedd ifanc 2021

Mae Cyngor Llyfrau Cymru yn lansio tri theitl cyntaf Gorau’r Goreuon, detholiad o lyfrau ar gyfer plant a phobl ifanc. Bwriad Gorau’r Goreuon yw cyflwyno detholiad o lyfrau a ystyrir yn glasuron ym maes llenyddiaeth plant a phobl ifanc i genhedlaeth newydd o ddarllenwyr.

Y teitlau fydd yn ymddangos yn y flwyddyn gyntaf yw Dirgelwch y Dieithryn (Elgan Philip Davies), O’r Tywyllwch (Mair Wynn Hughes) a Luned Bengoch (Elizabeth Watkin-Jones).

Yn 2016 comisiynodd Cyngor Llyfrau Cymru Dr Siwan Rosser o Brifysgol Caerdydd i gynnal arolwg o lyfrau plant a phobl ifanc. Mae’r gwaith hwnnw wedi llywio llawer o waith y Cyngor Llyfrau yn y maes hwn ers hynny. Un o’i argymhellion oedd:

Dylid ystyried ailgyhoeddi llyfrau poblogaidd Cymraeg neu ‘glasuron’ o’r gorffennol, a’u diweddaru yn rhan o genre neu gyfres benodol er mwyn creu marchnad ac iddi frand cynhenid cryf sy’n para o un genhedlaeth i’r llall.

Sefydlwyd panel o arbenigwyr ym maes llenyddiaeth plant a phobl ifanc i ddethol o blith y teitlau y gellid eu cynnwys ar y rhestr gychwynnol hon.

Dywedodd Morgan Dafydd, sylfaenydd gwefan Sôn am Lyfra ac aelod o banel y detholwyr: ‘Mae’n siopau llyfrau ar y cyfan yn llawn o lyfrau newydd. A chyn pen dim bydd llyfrau mwy newydd yn cymryd eu lle. Weithiau pan fo pobl yn dweud, ‘does dim digon o ddeunydd ar gyfer pobl ifanc yn Gymraeg’, mae’n hawdd anghofio am bethau gyhoeddwyd y llynedd, heb sôn am y llyfrau gwych gyhoeddwyd flynyddoedd maith yn ôl.’

(Cloriau Luned Bengoch, 2021, 1983 a 1947)

Cyhoeddwyd Luned Bengoch yn wreiddiol ym 1946 gan Wasg y Brython, ac yna diweddarwyd y cynnwys gan Hugh D. Jones a’i ailgyhoeddi gan Wasg Gomer ym 1983. Gwasg Gomer hefyd oedd cyhoeddwyr O’r Tywyllwch ym 1991 a Dirgelwch y Dieithryn ym 1993, y naill yn rhan o gynllun Gwreiddiau a’r llall yn rhan o Gyfres Corryn.

Dwedodd Helen Jones, Pennaeth Adran Llyfrau Plant a Hyrwyddo Darllen y Cyngor Llyfrau: ‘Mae’r storïau hyn yn fythol wyrdd, ac ychydig iawn o waith golygyddol oedd ei angen arnynt i’w gwneud yn addas ar gyfer amrywiaeth o gynulleidfaoedd cyfoes. Rhan gwbl allweddol o lwyddiant unrhyw gyfrol yw’r clawr, ac os yw’r Cyngor Llyfrau wedi edrych yn ôl i ganfod y goreuon mae wedi edrych ymlaen trwy gomisiynu tri artist cyfoes i ddylunio’r cloriau: Efa Blosse-Mason, Chris Iliff a Nia Tudor – dau ohonynt yn enwau newydd i’r maes.’

Bydd y Cyngor Llyfrau yn casglu adborth ar y tair cyfrol gyntaf yma yn ystod tymor yr Hydref gan obeithio ychwanegu at y gyfres yn ystod y blynyddoedd nesaf. Bydd yn derbyn argymhellion gan y cyhoeddwyr a’r cyhoedd am deitlau eraill i’w cynnwys yn y casgliad.

Cofio Roger Boore 1938–2021

Cofio Roger Boore 1938–2021

Ar 30 Gorffennaf, fe gollodd Cymru un o’i gymwynaswyr mawr i fyd llyfrau plant pan fu farw Roger Boore yn 82 oed.

Ganed Roger Boore yng Nghaerdydd yn 1938. Roedd ganddo radd yn y Clasuron o Rydychen, PhD mewn Hanes o Brifysgol Cymru Abertawe ac roedd yn Gyfrifydd Siartredig. Dychwelodd i Gymru gan ddysgu’r Gymraeg yn ei arddegau, a magu teulu yng Nghaerdydd.

Sefydlodd Wasg y Dref Wen gyda’i wraig Anne yn 1969 yn bennaf ar gyfer cyhoeddi llyfrau Cymraeg i blant. Sylweddolodd gyn lleied o lyfrau Cymraeg oedd ar gael i blant a pha mor llwm oedd eu diwyg. Dyfarnwyd iddo Dlws Mary Vaughan Jones yn 1997 am ei ‘gyfraniad nodedig i faes llyfrau plant yng Nghymru dros gyfnod o flynyddoedd’, ac fe’i hanrhydeddwyd yn aelod o’r Orsedd am ei ‘gyfraniad arbennig i Gymru a’r Gymraeg’ yn 2016.

Yn ddiweddarach, arloesodd Roger Boore ym maes teithlyfrau llenyddol Cymraeg gan dderbyn canmoliaeth uchel amdanynt. Cyhoeddodd nofel i blant, Y Bachgen Gwyllt, ynghyd â chasgliad o straeon byrion, Ymerodraeth y Cymry, yn ogystal â throsi llawer o lyfrau plant o sawl iaith i’r Gymraeg, gan gynnwys rhai Asterix a Tintin, a’r clasur Y Teigr a Ddaeth i De.

Cyhoeddodd nifer o lyfrau megis Llyfr Hwiangerddi y Dref Wen, y Geiriadur Lliwgar, a’r cyfresi Storïau Hanes Cymru ac O’r Dechrau i’r Diwedd.

Yma mae Cadeirydd yr Is-bwyllgor Hyrwyddo Darllen a Llyfrau Plant, Lorna Herbert Egan; Dr Siwan Rosser, Darlithydd ym Mhrifysgol Caerdydd ac arbenigwraig ym maes Llenyddiaeth Plant yng Nghymru; a Helen Jones, Pennaeth Adran Llyfrau Plant a Hyrwyddo Darllen, yn talu teyrnged i’r cyhoeddwr toreithiog.

“Mawr yw diolch Cymru i’r diweddar Roger Boore am ei weledigaeth a’i weithgarwch arloesol wrth sefydlu Gwasg y Dref Wen, ac am ei athrylith a’i lafur yn dethol a darparu llenyddiaeth plant lliwgar ac amrywiol i ddiddanu a sbarduno cenedlaethau o ddarllenwyr. Gwnaeth gyfraniad amhrisiadwy o ran y dewis safonol a hwyliog sy’n cydio yn nychymyg unigolion a’u chwant am ddysgu a chael hwyl, a bu’n ddylanwad clodwiw ym myd cyhoeddi. Dwys yw’r cydymdeimlad â’i weddw Anne, ac Alun, Gwilym a Rhys a’r rhai fu’n rhannu ei siwrnai.” – Lorna Herbert Egan

“Mae gen i gof plentyn byw iawn o lyfrau’r Dref Wen. Roedd chwilio am y chwaden fach Y Geiriadur Lliwgar yn antur barhaus, y Llyfr Hwiangerddi yn gydymaith hardd, a chymeriadau Ifan Bifan, Asterix a Pippi’n agor fy nychymyg i fydoedd eraill. Roedd hi’n fraint, felly, cael dod i adnabod Roger yn y blynyddoedd diwethaf a gwerthfawrogi ei gamp aruthrol, yn arbennig ym maes addasu llyfrau plant o ieithoedd rhyngwladol. Rhoddodd ei weledigaeth a’i egni gyfle i ni, blant, gael mynediad i ddiwylliant llenyddol a darluniadol y tu hwnt i’n ffiniau, a gosododd safon i’r diwydiant cyhoeddi ymgyrraedd ati. Cofiwn yn annwyl am Roger, gan gydymdeimlo’n ddiffuant â theulu’r Dref Wen.” – Dr Siwan Rosser

“Roedd Roger Boore, Gwasg y Dref Wen, yn arloeswr ym maes cyhoeddi i blant. Bydd colled ar ei ôl ond mae’n gadael gwaddol cyfoethog o lyfrau wedi’u cynhyrchu i’r safon orau o ran diwyg a chynnwys ar gyfer plant Cymru. Cydymdeimlwn a’i deulu – Anne, Alun, Gwilym a Rhys.” – Helen Jones

Caru Darllen Ceredigion: Pecynnau lles ar gyfer gofalwyr ifanc yng Ngheredigion yr haf hwn

Caru Darllen Ceredigion: Pecynnau lles ar gyfer gofalwyr ifanc yng Ngheredigion yr haf hwn

Pecynnau lles ar gyfer gofalwyr ifanc yng Ngheredigion yr haf hwn

Mae 80 pecyn o lyfrau yn cael eu hanfon at ofalwyr ifanc ledled Ceredigion i gefnogi eu lles ac annog eu taith ym myd darllen yr haf hwn. Mae gofalwyr ifanc yn wynebu’r anhawster o gydbwyso’u cyfrifoldebau gofalu â rhai bywyd bob dydd, gan gynnwys eu haddysg eu hunain. Bydd y pecynnau lles hyn yn hwb iddynt ac yn gydnabyddiaeth o’r gwaith rhagorol y maent yn ei wneud o ddydd i ddydd.

Mae’r pecynnau hyn wedi eu darparu mewn partneriaeth rhwng Uned Gofalwyr Cyngor Sir Ceredigion a Chyngor Llyfrau Cymru, ac yn cynnwys chwe llyfr darllen, pecyn o hadau blodau fydd yn denu gwenyn, potel ddŵr y gellir ei hailddefnyddio, siocled Cymreig blasus, ynghyd â Dyddlyfr Sgiliau Gofalydd Ifanc.

Nod cynllun Caru Darllen Ceredigion yw cefnogi iechyd, lles a datblygiad darllen grwpiau bregus o blant a phobl ifanc, yn enwedig yn wyneb y galwadau a’r anawsterau cynyddol a wynebir yn sgil pandemig y coronafirws. Yr haf diwethaf anfonwyd 100 o becynnau at 100 o deuluoedd â phlant a dderbyniodd wasanaethau cymorth trwy’r awdurdod lleol.

Dywedodd y Cynghorydd Catherine Hughes, Aelod o Gabinet Cyngor Sir Ceredigion gyda chyfrifoldeb am y Porth Gofal, Cymorth Cynnar, Canolfannau Lles a Diwylliant: “Rwy’n falch iawn o’r fenter wych hon rhwng Cyngor Llyfrau Cymru a’r Awdurdod Lleol i ddarparu pecynnau lles mor ystyrlon i’n gofalwyr ifanc. Mae bod yn ofalwr ifanc yn heriol ar y gorau, ond bu pwysau ychwanegol arnynt dros y misoedd diwethaf oherwydd y pandemig. Gobeithiwn y bydd y pecynnau lles yn dod â phleser mawr i’n gofalwyr ifanc wrth inni gydnabod eu gwaith rhagorol.”

Dywedodd Angharad Sinclair, Rheolwr Datblygu Prosiect yr Adran Llyfrau Plant a Hyrwyddo Darllen yng Nghyngor Llyfrau Cymru: “Mae’n hyfryd cael gweithio gyda Chyngor Sir Ceredigion eto ar fenter mor werthfawr a fydd yn rhoi hwb i hyder y gofalwyr ifanc ac yn gydnabyddiaeth o’r hyn maent wedi ei gyflawni yn ystod y cyfnod arbennig o anodd yma. Gall dianc rhwng cloriau llyfr fod yn ffordd mor effeithiol i ni i gyd gymryd seibiant oddi wrth bwysau beunyddiol bywyd, a gobeithiwn y bydd y pecynnau llyfrau hyn yn annog eu taith hwythau hefyd ym myd darllen.”

Mae’r rhan fwyaf o’r llyfrau yn y pecynnau wedi’u cyhoeddi yng Nghymru ac yn cynrychioli’r goreuon ym maes ysgrifennu a darlunio i ddarllenwyr rhwng 8 a 18 oed.

Cyfarfod Blynyddol y Cyngor Llyfrau

Cyfarfod Blynyddol y Cyngor Llyfrau

CYFARFOD BLYNYDDOL

Gwahoddir chi i Gyfarfod Blynyddol Cyngor Llyfrau Cymru
Ddydd Llun, 26 Gorffennaf am 12.00 o’r gloch ar Zoom
Sgwrs wadd gan yr Athro Charlotte Williams OBE ar y thema Harnessing ‘book power’ for race equality in Wales
Anfonwch ebost at castellbrychan@llyfrau.cymru i gael y ddolen ar gyfer y cyfarfod. 

Gwybodaeth bellach: Mae Charlotte Williams OBE, academydd ac awdur, yn Athro er Anrhydedd yn yr Ysgol Hanes, Athroniaeth a Gwyddorau Cymdeithasol ym Mhrifysgol Bangor, ac mae ganddi swyddi er anrhydedd ym Mhrifysgol Glyndŵr a Phrifysgol De Cymru. Ochr yn ochr â’i gyrfa academaidd, mae Charlotte wedi dal nifer o apwyntiadau cyhoeddus ar gyfer Llywodraeth Cymru, yn fwyaf diweddar fel Cadeirydd y Gweithgor Gweinidogol ‘Cymunedau, Cyfraniadau a Chynefin Pobl Dduon, Asiaidd a Lleiafrifoedd Ethnig yn y Cwricwlwm Newydd’, 2020–2021. Fe’i penodwyd yn ddiweddar yn Noddwr i gylchgrawn Planet ac yn aelod o’r Grŵp Llywio Prosiect ar gyfer Festival 2022 National Theatre Wales. Mae Charlotte yn gyd-olygydd y testun arloesol A Tolerant Nation? Revisiting Ethnic Diversity in a Devolved Wales (Gwasg Prifysgol Cymru, 2003 a 2015), a chafodd ei hunangofiant, Sugar and Slate (2002), ei ddyfarnu yn Llyfr y Flwyddyn yn 2003. Mae hi ar banel beirniaid Llyfr y Flwyddyn 2021, a bu’n feirniad cyn hynny yn 2005. Dyfarnwyd OBE i Charlotte yn Rhestr Anrhydeddau Blwyddyn Newydd y Frenhines (2007) am wasanaethau i leiafrifoedd ethnig a chyfleoedd cyfartal yng Nghymru.

Pencampwyr Darllen Dros Gymru 2021

Pencampwyr Darllen Dros Gymru 2021

Cynhaliwyd cystadlaethau Darllen Dros Gymru eleni mewn ffordd dra wahanol i’r arfer. Yr un oedd y tasgau i’r darllenwyr; trafod llyfr oddi ar restr ddarllen a chyflwyno perfformiad i ddenu eraill at ddarllen y llyfr. Llinos Penfold oedd yn beirniadu’r trafod a Mari Lovgreen yn beirniadu’r perfformiadau. Ond dan amgylchiadau gwahanol y cyfnod sydd ohoni, bu’n rhaid cynnal y gystadleuaeth ar-lein.

Disgyblion Blynyddoedd 3 a 4 oedd y cyntaf i gystadlu. Ysgol y Felinheli ddaeth i’r brig trwy drafod Llyfr Adar Mawr y Plant gan Onwy Gower (Y Lolfa) a chyflwyno perfformiad yn seiliedig ar Cadi a’r Celtiaid gan Bethan Gwanas (Y Lolfa).  Daeth Ysgol y Gelli ac Ysgol Llanbrynmair yn gydradd ail ac Ysgol Penrhyn-coch ddaeth yn drydydd.

Yng nghystadleuaeth blynyddoedd 5 a 6 Ysgol Eglwyswrw gipiodd y wobr gyntaf trwy drafod Asiant A: Her Ll gan Anni Llŷn (Y Lolfa) a chyflwyno perfformiad yn seiliedig ar Trio: Antur y Castell gan Manon Steffan Ros (Atebol).  Ysgol Gymraeg Rhydaman ddaeth yn ail ac Ysgol Y Wern oedd yn drydydd.

Dwedodd y beirniaid ei bod hi wedi bod yn fraint beirniadu’r gystadleuaeth a bod yn holl blant, athrawon a chynorthwywyr wedi gwneud ymdrech wych gyda’r gystadleuaeth.

Arwyr y Byd Gwyllt Sialens Ddarllen yr Haf 2021

Arwyr y Byd Gwyllt Sialens Ddarllen yr Haf 2021

Ewch yn ferw gwyllt dros ddarllen gydag Arwyr y Byd Gwyllt yn Sialens Ddarllen yr Haf 2021 – ar-lein neu yn eich llyfrgell leol

  • Bydd Sialens Ddarllen yr Haf yn cael ei lansio mewn llyfrgelloedd ledled Cymru a Lloegr ar 10 Gorffennaf 2021 (fe’i lansiwyd yn yr Alban a Gogledd Iwerddon ar 19 Mehefin)
  • Y thema yw ‘Arwyr y Byd Gwyllt’, mewn partneriaeth â WWF, gan annog plant ledled y wlad i gymryd rhan mewn gweithgaredd darllen hwyliog sy’n canolbwyntio ar faterion amgylcheddol
  • Mae platfform Sialens Ar-lein yn cynnig gwobrau digidol am ddarllen, gan gefnogi plant gyda’u darllen ar ôl blwyddyn anodd
  • Ceir cynnwys newydd, cyffrous gan awduron a darlunwyr o Gymru, diolch i nawdd gan Lywodraeth Cymru
  • Bydd llyfrgelloedd yn cynllunio rhaglen gyffrous o ddigwyddiadau a gweithgareddau
  • Noddir y Sialens gan Pearson ac OverDrive Education, dau sefydliad sydd wedi ymrwymo i gadw plant i ddarllen yr haf hwn
  • Bydd y WWF yn cynnal digwyddiadau rhithwir, gan gynnwys seminar ysgol a gwersi byw

#SialensDdarllenyrHaf #ArwyryBydGwyllt

 Mae’r Asiantaeth Ddarllen, mewn partneriaeth â WWF, yn falch o gyhoeddi bod y naturiaethwr ifanc a’r awdur Dara McAnulty, a’r anturiaethwr a’r cyflwynydd Steve Backshall, yn llysgenhadon ar gyfer Sialens Ddarllen yr Haf 2021, wrth i’r cynlluniau llawn ar gyfer yr ymgyrch gael eu datgelu.

Mae Sialens Ddarllen yr Haf, a gyflwynir mewn partneriaeth â llyfrgelloedd cyhoeddus, yn annog plant rhwng 4 ac 11 oed i ddarllen er mwyn pleser dros wyliau’r haf. Bydd y Sialens yn cael ei lansio mewn llyfrgelloedd ledled Cymru a Lloegr ar 10 Gorffennaf 2021 (fe’i lansiwyd yn yr Alban a Gogledd Iwerddon ar 19 Mehefin). Gan ymuno â WWF ar gyfer 2021, thema eleni yw Arwyr y Byd Gwyllt sy’n ysbrydoli plant i archwilio ffyrdd o helpu i achub y blaned. Mae’r Sialens flynyddol yn cyrraedd dros 700,000 o blant ledled y DU bob blwyddyn, ac mae’r Asiantaeth Ddarllen yn anelu at gynyddu ei heffaith hyd yn oed ymhellach eleni trwy gyrraedd 1 miliwn o blant â’i llwyfan ddigidol newydd sy’n darparu gweithgareddau darllen hygyrch a hwyliog i bob plentyn.

Dywedodd Bethan Hughes ar ran Cymdeithas Prif Lyfrgellwyr Cymru: “Sialens Ddarllen yr Haf yw un o uchafbwyntiau’r flwyddyn yn ein llyfrgelloedd ledled Cymru, ac eleni yn arbennig rydym yn edrych ymlaen at estyn croeso cynnes i blant a’u teuluoedd. Mae modd cymryd rhan trwy ymweld â’r llyfrgell, trwy gasglu pecyn, a thrwy’r wefan ddwyieithog gyffrous. Mae’r Sialens yn gyfle i blant ddewis beth maen nhw’n dymuno ei ddarllen, i ddarganfod llyfrau ac awduron newydd, ac i ddatblygu eu sgiliau a’u hyder wrth ddarllen. Mae’r Sialens yn cael effaith gadarnhaol ar lesiant a datblygiad pob plentyn sy’n cymryd rhan – ac yn bennaf oll mae’n hwyl. Rydym yn ddiolchgar i’r Asiantaeth Ddarllen, Llywodraeth Cymru a Chyngor Llyfrau Cymru am weithio mewn partneriaeth agos â ni er mwyn i ni gynnig y Sialens i blant Cymru.”

Gyda syniadau gan WWF, mae’r Sialens yn canolbwyntio ar weithredu dros natur a mynd i’r afael â materion amgylcheddol go iawn, o lygredd plastig a datgoedwigo i ddirywiad bywyd gwyllt a cholledion ym myd natur. Trwy gymryd rhan yn y Sialens, gyda phecynnau am ddim o lyfrgelloedd cyhoeddus neu ar-lein, bydd plant yn gallu ymuno â chwe chymeriad ffuglennol – ‘arwyr gwyllt’ – i helpu i ddatrys rhai o’r bygythiadau hyn, gan ddysgu am bwysigrwydd yr amgylchedd wrth helpu i adfer elfennau o fyd natur yng nghymdogaeth ‘Caerwyllt’.

Bydd ymgyrch ddigidol ‘Croeso i Gaerwyllt: Dewch i Gwrdd â’r Arwyr’ yn cael ei chynnal dros yr haf gyda thema wythnosol ar wahanol gynefinoedd, dan arweiniad Arwyr y Byd Gwyllt, gan gynnwys Coetir, Afon, Fferm, Tref, Cartref/Ysgol a’r Traeth. Mae’r cymeriadau a’r dirwedd yn cael eu darlunio gan yr awdur a’r darlunydd plant arobryn Heath McKenzie.

Dros dymor yr haf, bydd WWF yn cynnig cyfleoedd ac adnoddau i lyfrgelloedd cyhoeddus ac ysgolion cynradd y DU i ymgysylltu â thema natur y Sialens Ddarllen ac i archwilio rhai o faterion pwysicaf ein cyfnod trwy bŵer darllen. Bydd WWF hefyd yn cynnal seminarau ysgol a gwersi byw, a bydd diweddariadau yn cael eu postio ar eu tudalen we bwrpasol Sialens Darllen yr Haf.

Ar 15 Gorffennaf 2021 mae WWF Cymru wedi trefnu gweithdai gyda’r storïwr Tamar Eluned Williams yn archwilio sut y gall darllen, ysgrifennu ac adrodd straeon am fyd natur fod yn ysbrydoledig ac yn hwyl. Bydd Tamar yn cyflwyno ei llyfr diweddaraf The Library of Life/Llyfrgell Bywyd, a gyhoeddwyd gan sefydliad Celf ar y Blaen/Head4Arts a Petra Publishing. Bydd gweithdai yn Gymraeg a Saesneg, a gellir dod o hyd i wybodaeth am archebu tocyn yma: Sialens Darllen yr Haf | WWF.

Mae Llywodraeth Cymru wedi darparu cefnogaeth ychwanegol eleni, trwy Gyngor Llyfrau Cymru, i ddatblygu’r cynnig digidol, a chomisiynwyd rhaglen gyffrous o gynnwys newydd o Gymru a fydd yn cael ei uwchlwytho i wefan Sialens Ddarllen yr Haf yn ystod yr wythnosau nesaf.

 Dywedodd Dawn Bowden, Dirprwy Weinidog y Celfyddydau a Chwaraeon, a’r Prif Chwip, Llywodraeth Cymru:“Mae Sialens Ddarllen yr Haf yn fenter bwysig a gwerth chweil ac rwy’n falch iawn bod Llywodraeth Cymru yn parhau i ddarparu cefnogaeth ariannol. Mae’n hyfryd bod llyfrgelloedd ledled Cymru wedi ymrwymo i gynnig y Sialens yr haf hwn ac mae’n bwysig bod yr elfen ddigidol hefyd yn cael ei chefnogi i sicrhau cynnig teg i blant a theuluoedd. Rydyn ni’n gobeithio y bydd llawer o blant yn ymuno ag Arwyr y Byd Gwyllt yr haf hwn – i gael hwyl gyda’u darllen a dysgu mwy am faterion amgylcheddol.” 

Dywedodd Dara McAnulty, llysgennad: “Rwyf mor gyffrous i hyrwyddo Sialens Ddarllen yr Haf yr Asiantaeth Ddarllen, er mwyn annog plant i fwynhau buddion darllen er mwyn pleser dros wyliau’r haf. A minnau’n 17 mlwydd oed, tan yn ddiweddar, roedd y Sialens Ddarllen yn rhywbeth roeddwn i a fy mrodyr a chwiorydd yn ei chwblhau bob haf. Mae’n gymaint o bleser cael bod yn llysgennad eleni ac annog plant eraill i gymryd rhan yn y cynllun gwych hwn. Rwy’n falch iawn bod yr Asiantaeth Ddarllen yn ymuno â WWF ar gyfer ‘Arwyr y Byd Gwyllt’ gyda’r thema natur arbennig eleni, i helpu plant i archwilio ffyrdd o helpu ein Daear odidog. Mae’r Sialens yn teimlo’n fwy hanfodol nag erioed ar ôl blwyddyn mor heriol i blant ysgol, felly mae’n wych gweld y gweithgareddau darllen hwyliog a gafaelgar y gall pawb gymryd rhan ynddynt, mewn llyfrgelloedd ac ar-lein – gan eu hysbrydoli i wneud gwahaniaeth i fyd natur. Edrychaf ymlaen at ddathlu dau o fy hoff bethau yr haf hwn … darllen a helpu’r blaned!”

 Dywedodd Steve Backshall, llysgennad: “Rwy’n falch iawn o fod yn cefnogi Sialens Ddarllen yr Haf 2021. Mae’r Asiantaeth Ddarllen wedi ymuno â WWF ar gyfer ‘Arwyr y Byd Gwyllt’, her ddarllen gyffrous ar thema natur a fydd yn ysbrydoli plant i weithredu dros yr amgylchedd. Bydd ‘Arwyr y Byd Gwyllt’ yn tanio sgyrsiau am y materion sy’n wynebu ein planed, o lygredd plastig i ddirywiad bywyd gwyllt, a byddant yn dangos sut y gallwn ni i gyd weithio gyda’n gilydd i ofalu am ein byd. Trwy gymryd rhan yn y Sialens, bydd plant yn datgloi buddion darllen er mwyn pleser – mae’n bwysicach nag erioed bod pobl ifanc yn cynnal eu sgiliau a’u hyder wrth ddarllen dros wyliau’r haf. Mae ‘Arwyr y Byd Gwyllt’ yn ffordd wych o gael plant i ddarllen a siarad am faterion mawr – Haf Hapus o Ddarllen!”

 Yng Nghymru, mae Cyngor Llyfrau Cymru, sy’n elusen gofrestredig, yn cefnogi Sialens Ddarllen yr Haf trwy nawdd uniongyrchol gan Lywodraeth Cymru.

 Dywedodd Helen Jones, Pennaeth Llyfrau Plant a Hyrwyddo Darllen, Cyngor Llyfrau Cymru: “Ni allai fod amser pwysicach i annog plant a phobl ifanc i ymgysylltu â natur a meddwl sut y gallant gymryd cam cadarnhaol tuag at helpu’r blaned. Rydym yn credu mewn darllen fel arf pwerus i ysbrydoli gweithredu a thanio’r dychymyg, ac mae Cyngor Llyfrau Cymru yn falch o gefnogi Sialens Ddarllen yr Haf eto eleni, yn benodol, gyda chynnwys digidol newydd gan awduron a darlunwyr o Gymru.”

Dywedodd Rhian Brewster, Pennaeth Cyfathrebu, WWF Cymru: “Pobl ifanc yw’r eiriolwyr mwyaf dros yr hinsawdd a  byd natur, ac maen nhw’n ein hysbrydoli bob dydd yn WWF Cymru. Mae gweithio gydag ysgolion ar brosiectau llenyddiaeth a barddoniaeth yn ddiweddar yma yng Nghymru wedi dangos angerdd, creadigrwydd a brwdfrydedd cenedlaethau’r dyfodol, a dyna pam rydym yn falch iawn o fod yn bartneriaid yn Sialens Ddarllen yr Haf yn y flwyddyn allweddol hon o ran gweithredu amgylcheddol. Rydyn ni’n gobeithio y bydd plant ledled Cymru yn cael eu hannog i ddarllen, archwilio a chymryd camau cadarnhaol dros ein byd – y cartref rydyn ni i gyd yn ei rannu.”

 Ewch i https://cymru.summerreadingchallenge.org.uk/ i gael mwy o wybodaeth.

Darganfyddwch fwy am Gasgliad Llyfrau Arwyr y Byd Gwyllt yma.

Dilynwch y datblygiadau diweddaraf ar y cyfryngau cymdeithasol:

@ReadingAgency / @WWF @WWFCymru

#SialensDdarllenyrHaf #ArwyryBydGwyllt

 Cyngor Llyfrau Cymru

Facebook: @llyfrau.books Twitter: @Books_Wales @LlyfrauCymru   Instagram: @llyfrau.cymru