Cynllun llyfrau am ddim i deithwyr trenau Cambrian Line

Bydd teithwyr ar Lein y Cambrian yn cael eu gwahodd i ddianc i mewn i stori dda y gaeaf hwn wrth i Gyngor Llyfrau Cymru a Phartneriaeth Rheilffyrdd Cambrian ymuno i gynnig llyfrau am ddim i deithwyr a helpu i’r milltiroedd hedfan heibio.

Bydd y rhaglen beilot gyda Phartneriaeth Rheilffyrdd Cambrian yn rhedeg trwy’r hydref a’r gaeaf. Mae’n dathlu cynllun Stori Sydyn y Cyngor Llyfrau, sef cyfres o lyfrau byrion, difyr ar gyfer darllenwyr o bob diddordeb a gallu. Mae’r llyfrau ar gael i’w casglu yng ngorsafoedd Aberystwyth a Machynlleth i ddarllenwyr naill ai eu benthyg a’u dychwelyd ar ddiwedd eu taith, neu i’w cadw a pharhau i’w darllen gartref.

Dywedodd Angharad Wyn Sinclair, Rheolwr Datblygu Prosiect y Cyngor Llyfrau: “Rydym wrth ein boddau i weithio gyda Phartneriaeth Rheilffyrdd Cambrian ar y peilot cyffrous hwn, i gyflwyno teitlau Stori Sydyn i ddarllenwyr a chyfoethogi eu teithiau gyda llyfr da! Mae ymgolli mewn llyfr da wrth deithio yn ffordd wych o archwilio’r byd o gysur eich sedd.”

Dywedodd Stuart Williams, Cadeirydd Partneriaeth Rheilffyrdd Cambrian: “Rydym ni’n gobeithio bydd ein cwsmeriaid yn mwynhau’r llyfrau o gyfres Stori Sydyn, sydd yn hawdd i’w casglu o’r neuadd tocynnau yng nghorsaf trenau Aberystwyth a gorsaf trenau Machynlleth, diolch i’r bartneriaeth newydd gyda’r Cyngor Llyfrau. Gall teithiau trên gynnig cyfle i ymlacio a dianc am sbel, a gobeithio bydd y cynllun hwn yn helpu ein teithwyr elwa o’u siwrneiau trên.

Mae pedwar teitl sy’n rhan o’r gyfres newydd ar gael trwy’r cynllun, yn ogystal â rhai teitlau o gyfresi blaenorol. Y ddau deitl Cymraeg newydd yw Dau Frawd, Dwy Gêm: Stori’r Cabangos gan Dylan Ebenezer, ac Un Noson, gan Llio Elain Maddocks. Y teitlau Saesneg newydd yw Return to the Sun gan Tom Anderson, a The Replacement Centre gan Fflur Dafydd.

Mae cyfres Stori Sydyn yn berffaith i ddarllenwyr sydd efallai’n ei chael hi’n anodd dod o hyd i amser i ddarllen, neu sydd yn llai hyderus yn eu gallu darllen. Mae teitlau Stori Sydyn, sydd fel arfer yn llai na 100 o dudalennau, yn cynnig llyfr byr, difyr – perffaith i helpu teithwyr wneud y gorau o amser sbâr yn ystod eu taith. Cydlynir Stori Sydyn yng Nghymru gan Gyngor Llyfrau Cymru, gyda chefnogaeth Llywodraeth Cymru.

Bydd y Cyngor Llyfrau a’r Ganolfan Ddosbarthu yn cau ar brynhawn Iau, 22 Rhagfyr 2022 ac yn ail agor wedi’r gwyliau ar ddydd Mawrth, 3 Ionawr 2023.

Dymunwn Nadolig llawen a dedwydd i chi i gyd.

Mae Darllen yn Well ar gyfer yr arddegau yn cefnogi iechyd meddwl a lles pobl ifanc rhwng 13 a 18 oed, gan ddarparu gwybodaeth, cyngor a chefnogaeth i’w helpu i reoli eu teimladau ac ymdopi ar adegau anodd.

Mae’r llyfrau wedi’u dewis a’u hargymell gan weithwyr iechyd proffesiynol blaenllaw ac maent wedi’u cynhyrchu ar y cyd â phobl ifanc yn eu harddegau.

The Reading Agency sydd wedi datblygu’r cynllun mewn partneriaeth â llyfrgelloedd cyhoeddus ar draws Cymru a Lloegr, gyda Chyngor Llyfrau Cymru’n sicrhau bod detholiad o’r llyfrau ar gael yn y Gymraeg diolch i gyllid gan Lywodraeth Cymru.

Ymysg yr 20 o gyfrolau a fydd yn cael eu cyfieithu i’r Gymraeg mae Byd Frankie gan Aoife Dooley, nofel graffeg sy’n cynnig persbectif unigryw ar awtistiaeth, wedi’i hadrodd gyda hiwmor a didwylledd, a Peth Rhyfedd yw Gorbryder gan Steve Haines, canllaw sy’n esbonio pryder mewn fformat darluniadol deniadol a hawdd ei ddeall, gydag awgrymiadau a strategaethau i leddfu ei symptomau, a newid arferion y meddwl er mwyn meithrin agwedd fwy cadarnhaol.

Dywedodd Prif Weithredwr Cyngor Llyfrau Cymru, Helgard Krause: “Dywedodd 4 o bob 5 o bobl ifanc fod y pandemig wedi gwneud eu hiechyd meddwl yn waeth. Mae Darllen yn Well ar gyfer yr arddegau yn awgrymu argymhellion darllen i helpu pobl ifanc i ddeall eu teimladau a rhoi hwb i’w hyder. Beth sy’n wych am gynllun Darllen yn Well yw fod y llyfrau i gyd wedi’u dewis a’u hargymell gan arbenigwyr a’r wedi’i chreu ar y cyd â phobl ifanc yn eu harddegau. Mae’n hollbwysig sicrhau bod y deunydd hynod werthfawr hwn ar gael yn y Gymraeg.”

Ar hyn o bryd mae yna pedair rhestr Darllen yn Well ar gael, sef plant; cyflyrau iechyd meddwl cyffredin; dementia a pobl ifanc.

Mae teitlau’r cynllun Darllen yn Well ar gael i’w benthyg am ddim o lyfrgelloedd cyhoeddus. Gall gweithwyr proffesiynol ym maes iechyd neu ofal cymdeithasol hefyd argymell y llyfrau ar bresgripsiwn fel rhan o driniaeth unigolyn, neu gellir eu prynu drwy siopau llyfrau, gwales.com a gwefannau eraill.

Cyngor Llyfrau Cymru yn rhan o ymgyrch Llywodraeth Cymru ‘i fynd â Chymru i’r Byd’

Fel rhan o Gronfa Cefnogi Partneriaid Cwpan y Byd Llywodraeth Cymru, mae Cyngor Llyfrau Cymru ymhlith y 19 sefydliad sy’n cefnogi tîm Cymru wrth iddynt fynd i Qatar ym mis Tachwedd.

Cyhoeddodd y Gweinidog yr Economi, Vaughan Gething, enwau’r prosiectau a fydd yn hybu a dathlu Cymru yn y twrnament. Bydd cyfanswm o £1.8 miliwn yn cael ei rannu ymhlith 19 prosiect, gan helpu i rannu gwerthoedd a gwaith ein cenedl i sicrhau gwaddol cadarnhaol a pharhaol i Gymru a phêl-droed yng Nghymru.

Mae Cyngor Llyfrau Cymru wedi cael arian i ddarparu llyfrau ar thema pêl-droed am ddim i lyfrgelloedd a banciau bwyd ledled Cymru, er mwyn dod â hud pêl-droed i ddarllenwyr a dathlu campau tîm Cymru.

Dywedodd Helgard Krause, Prif Weithredwr y Cyngor Llyfrau: “Rydyn ni wrth ein bodd i gael bod yn rhan o’r rhaglen gyffrous yma ac i ddefnyddio angerdd y dathliad o lwyddiant Cymru yng Nghwpan y Byd i sbarduno cariad at ddarllen a helpu pobl ifanc i ddatblygu eu sgiliau llythrennedd.

Mae gan ddarllen a gweithgarwch corfforol rôl bwysig i’w chwarae yn ein hiechyd a’n lles ac mae Straeon Campus yn dod â’r ddwy elfen at ei gilydd. Boed yn helpu cefnogwyr pêl-droed i ddarganfod llyfrau y byddan nhw’n eu caru, neu’n darparu rhywfaint o ysbrydoliaeth i annog cyfranogiad mewn pêl-droed, gemau a chwaraeon, bydd plant a phobl ifanc yn gallu dewis o ddetholiad eang o lyfrau ar thema pêl-droed i’w mwynhau yn ystod Cwpan y Byd ac i ddathlu lle Cymru yn y twrnament.”

Bydd prosiect Straeon Campus y Cyngor Llyfrau yn darparu detholiad o lyfrau diweddar ar thema pêl-droed, yn y Gymraeg a’r Saesneg, i lyfrgelloedd awdurdodau lleol ac i fanciau bwyd ledled Cymru. Bydd y llyfrau ar gael o ddechrau mis Tachwedd a bydd ystod eang o deitlau ar gyfer pob gallu darllen, o’r Cyfnod Sylfaen i oedolion. Bydd rhagor o wybodaeth ar gael ar wefan y Cyngor Llyfrau.

Yn ei ddatganiad dywedodd Vaughan Gething: “Mae Llywodraeth Cymru wedi sefydlu ystod uchelgeisiol a chyffrous o weithgareddau i wneud yn fawr o’r cyfle unigryw a gynigir gan dîm pêl-droed dynion Cymru’n cymeryd rhan yng Nghwpan y Byd FIFA.

Dyma’r cyfle mwyaf arwyddocaol o ran marchnata a diplomyddiaeth chwaraeon a gyflwynwyd erioed i Lywodraeth Cymru o ystyried proffil y digwyddiad.

Rydym yn benderfynol o elwa ar y llwyddiant hanesyddol hwn a sicrhau buddion gwirioneddol i bobl yma yng Nghymru.”

Llongyfarchiadau gwresog i’n Prif Weithredwr, Helgard Krause, wrth iddi ymuno â Gorsedd y Beirdd am ei chyfraniad i’r celfyddydau yng Nghymru.

Yn wreiddiol o Pfalz yn ne’r Almaen ac yn amlieithog, mae gan Helgard gyfoeth o brofiad ym maes cyhoeddi yn y Deyrnas Unedig ac yn rhyngwladol.

Daeth i Gymru yn 2005 a dechrau gweithio i’r Cyngor Llyfrau fel Swyddog Gwerthu Rhyngwladol. Dysgodd Gymraeg er mwyn ymgymryd â rôl Pennaeth Gwerthu a Marchnata, ac yr oedd yn rhugl o fewn ychydig fisoedd. Bu’n Gyfarwyddwr Gwasg Prifysgol Cymru o 2010–2017, cyn dychwelyd i’r Cyngor Llyfrau yn 2017 yn Brif Weithredwr.

Dywedodd Helgard: ‘Rwy’n teimlo’n hynod freintiedig ac emosiynol o dderbyn yr anrhydedd hon a chael ymuno â chylch disglair o feirdd, awudron ac unigolion creadigol eraill sydd wedi cyfrannu cymaint at yr iaith a’r diwylliant Cymraeg. Mae’n bleser cael llwyfan i hybu’r diwydiant cyhoeddi yng Nghymru ymhellach a thynnu sylw at bwysigrwydd llyfrau a darllen yn gyffredinol.’

Yn y llun gwelir yr Archdderwydd, Myrddin ap Dafydd yn croesawu Helgard i’r Orsedd.

PENODI LINDA TOMOS CBE YN GADEIRYDD CYNGOR LLYFRAU CYMRU

Penodwyd Linda Tomos yn Gadeirydd Bwrdd Ymddiriedolwyr Cyngor Llyfrau Cymru yn y Cyfarfod Blynyddol a gynhaliwyd ddydd Llun, 25 Gorffennaf. Mae Linda yn olynu’r Athro M. Wynn Thomas, sy’n ymddeol ar ôl arwain y Cyngor am 20 mlynedd.

Cadarnhaodd yr aelodau hefyd y byddai Rona Aldrich yn parhau yn ei rôl fel Is-Gadeirydd y Cyngor Llyfrau, rôl y mae wedi ei chyflawni ers 2015.

Ar ôl ei phenodi, dywedodd Linda Tomos: ‘Rwyf yn edrych ymlaen at gydweithio â’m cyd-ymddiriedolwyr a staff talentog y Cyngor Llyfrau i ddarparu strategaeth gyffrous ac uchelgeisiol ar gyfer y pum mlynedd nesaf, gan gryfhau’r sector a chyrraedd cynulleidfaoedd newydd ar draws Cymru.’

Dywedodd Helgard Krause, Prif Weithredwr Cyngor Llyfrau Cymru: ‘Hoffwn estyn fy llongyfarchiadau gwresog i Linda ar gael ei phenodi i rôl y Cadeirydd. Rwyf i, a chyd-ymddiriedolwyr Linda, eisoes wedi elwa’n fawr o’i chyfraniad fel aelod o’r Bwrdd ers mis Ebrill 2021, ac o’i chefnogaeth i ddatblygu ein strategaeth newydd ar gyfer y pum mlynedd nesaf.

Hoffwn hefyd dalu teyrnged i’r cyfraniad a’r gefnogaeth ddibrin eithriadol a gafwyd gan yr Athro M. Wynn Thomas dros ei gyfnod o 20 mlynedd fel Cadeirydd. Mae ei arweinyddiaeth wedi ein cynorthwyo i lywio’n ffordd drwy rai cyfnodau heriol gan ein cryfhau fel sefydliad ac edrychaf ymlaen at gydweithio gyda Linda, Rona a Bwrdd yr Ymddiriedolwyr i adeiladu ar ei etifeddiaeth.’

Dywedodd yr Athro M. Wynn Thomas: ‘Bu’n fraint ac yn bleser digymysg i fod yn Gadeirydd y Cyngor, ac i’w weld yn tyfu yn gorff cenedlaethol o bwys sy bellach yn gwasanaethu holl ddiwydiant cyhoeddi egnïol y genedl.

Mae arnaf ddyled enfawr i’r swyddogion a fu’n cydweithio â mi, i staff y Cyngor, ac yn arbennig i’r tri Chyfarwyddwr disglair o ddawnus y bûm yn eu cynorthwyo. Fe fu’n addysg ac yn ysbrydoliaeth i’w gwylio wrth eu gwaith. Dymunaf bob llwyddiant i’m holynydd. Wrth gymryd y Gadair gall fod yn berffaith hyderus bod y Cyngor yn mynd o nerth i nerth.’

Mae Linda Tomos yn llyfrgellydd siartredig gyda thros 40 mlynedd o brofiad yn y sector, a bu’n Llyfrgellydd Cenedlaethol rhwng 2015 a 2019 gan arwain y Llyfrgell Genedlaethol yn Aberystwyth. Mae wedi gweithio fel uwch was sifil gyda Llywodraeth Cymru a hi oedd Cyfarwyddwr cyntaf CyMAL: Amgueddfeydd, Archifau a Llyfrgelloedd Cymru. Yn aelod o’r Orsedd, anrhydeddwyd Linda â’r CBE yn Anrhydeddau Pen-blwydd y Frenhines yn 2020 am ei gwasanaeth i ddiwylliant Cymraeg.

Ymunodd Rona Aldrich â Phwyllgor Gwaith y Cyngor Llyfrau yn 2011 ac fe’i penodwyd yn Is-Gadeirydd yn 2015. Roedd hi’n Is-Gadeirydd Cronfa Gymunedol y Loteri Genedlaethol yng Nghymru cyn ymddeol yn 2021, ac mae hi’n aelod o Banel Ymgynghorol Comisiynydd y Gymraeg. Cyn ymddeol, roedd yn Brif Swyddog Llyfrgelloedd, Gwybodaeth a Diwylliant gyda Chyngor Bwrdeistref Sirol Conwy.

Bu’r Athro M. Wynn Thomas yn Gadeirydd Cyngor Llyfrau Cymru am ugain mlynedd. Mae’n Athro’r Saesneg ac yn ddeilydd Cadair Emyr Humphreys mewn Ysgrifennu Saesneg yng Nghymru ym Mhrifysgol Abertawe, ac mae’n arbenigwr mewn barddoniaeth Americanaidd ac yn nwy lenyddiaeth Cymru fodern. Fe dderbyniodd anrhydedd uchaf yr Eisteddfod Genedlaethol yn 2000. Mae’n Gymrawd yr Academi Brydeinig ac yn Gymrawd ac yn gyn Is-lywydd Cymdeithas Ddysgedig Cymru.

Sefydlwyd Cyngor Llyfrau Cymru yn 1961 i gefnogi’r diwydiant cyhoeddi yng Nghymru. Ei genhadaeth yw cefnogi’r diwydiant cyhoeddi yn y Gymraeg a’r Saesneg, a wneir drwy grantiau a thrwy ddarparu gwasanaethau a chyngor arbenigol i’r sector; a hyrwyddo Darllen er Pleser trwy ddarparu amrywiaeth o raglenni ymgysylltu â darllen.

Mae’n elusen a ariennir yn rhannol gan Lywodraeth Cymru trwy Gymru Greadigol, ac yn rhannol o weithgareddau masnachol a gwasanaeth cyfanwerthu ei Chanolfan Ddosbarthu.

Dyma ail Gyfarfod Blynyddol Cyngor Llyfrau Cymru yn dilyn ei drosglwyddo i fod yn Sefydliad Corfforedig Elusennol yn 2021. Penodwyd y Cadeirydd a’r Is-Gadeirydd drwy bleidlais gan aelodau’r elusen.